Shumė kafshė derdhin lot, por vetėm njeriu ka aftėsinė pėr tė qarė pėr shkak tė emocioneve. Lotėt janė tė nevojshėm pėr tė ruajtur lagėshtinė e kokėrdhokut tė syrit, pėrmbajnė proteina dhe substanca tė tjera, qė ruajnė shėndetin e syve dhe luftojnė infeksionin.
Ja disa fakte qė nuk dinit mbi lotėt:
Ka disa lloj lotėsh
Lotėt kryesorė janė ata lot qė vazhdimisht freskojnė sytė dhe shėrbejnė pėr tė ruajtur lagėshtinė, tė ushqyerit dhe mbrojtjen e syve. Njė tjetėr lloj i lotėve janė lotėt e reflekseve, qė mbrojnė sytė nga stimulues tė bezdisshėm, tė tillė si era, tymi ose qepa. Kėto dy lloje kanė pėrbėrje tė ndryshme kimike. Lloji i tretė i lotėve janė lotėt emocionalė. Njė studim nga vitet 1980, zbuloi se kėta lot pėrmbajnė proteina mė shumė se dy llojet e tjera, por shkenca ėshtė ende larg konkluzioneve nė lidhje me kėtė ēėshtje
Hulumtuesit nuk e dinė saktėsisht pse qajmė
Ka shumė teori nė lidhje me lotėt. Nė aspektin evolutiv, disa shkencėtarė argumentojnė se njerėzit kanė qarė pėr tė sinjalizuar trishtimin, por pa bėrė tinguj (heshtja ishte e nevojshme pėr shkak tė frikės nga grabitqarėt). Pėrderisa sjellja e njeriut ka evoluar me kalimin e kohės, lotėt janė tregues i mė shumė se njė qėllimi. Njerėzit qanin pėr tė sinjalizuar njė problem ose tė ngushėllohen nga tė pranishmit. Bebet qajnė pėr tė tėrhequr vėmendjen e prindėrve, ndėrsa tė rriturit nė shumė raste qajnė qė miku apo personi mė i dashur i tyre, ti ofrojė ndihmė. Tė qarat mund tė ēojnė nė zgjidhjen mė tė shpejtė tė konflikteve.
Femrat me tė vėrtet qajnė mė shumė se meshkujt
Sipas njė vlerėsimi, femrat qajnė 5.3 herė nė muaj dhe meshkujt 1.4 herė. Kurse sipas njė vlerėsimi tjetėr, femrat qajnė dy deri nė pesė herė nė muaj, ndėrsa meshkujt qajnė njė herė nė dy muaj. Sipas njė studimi gjerman, lotėt e femrave, mesatarisht zgjasin gjashtė minuta kurse tė meshkujve katėr minuta (i njėjti hulumtim ka zbuluar se tė qarit kthehet nė rėnkim nė 65 pėr qind tė rasteve tė femrave dhe 6 pėr qind nė rastet e meshkujve).
Dallimet gjinore ndryshojnė nė varėsi tė kulturės
Kur bėhet fjalė pėr qarjen, dallimet mes gjinive janė tė kushtėzuara nga kultura. Ėshtė pėr tu habitur se nė kulturat perėndimore, ku gratė kanė mė shumė liri dhe ku ato trajtohen njėlloj si burrat, gratė qajnė mė shpesh se sa nė vendet e tjera. Kjo tregon se qarja ėshtė e pavullnetshme, simptomė refleksi qė ėshtė rezultat i ndjenjave specifike.
Ekziston arsyeja anatomike pėr nuhatjen sa herė qė qani
Hunda mbushet plot me lot sepse loti kalon pėrmes zgavrės sė hundės. Dhimbjet e kokės qė pasojnė pas qarjes, shkenca nuk i ka sqaruar ende. Supozohet se kjo ėshtė pėr shkak tė dehidratimit tė ujit qė humbet gjatė qarjes, ose pėr shkak tė shtrėngimit tė muskujve kur jemi tė mėrzitur.
Lotėt e krokodilit janė tė vėrtetė
Hulumtuesit nga universiteti i Floridės thonė se krokodilėt me tė vėrtetė qajnė, por jo pėr shkak se ata janė tė pikėlluar. Gjatė hulumtimit, janė monitoruar shtatė kafshė tė cilat ishin tė lidhur ngushtė me tė gjithė krokodilėt dhe ka rezultuar se pesė prej tyre qanin gjatė ngrėnies. Shkaktarėt e lotėve ende nuk janė tė qartė. Duket se krokodilėt vazhdimisht prodhojnė lot dhe funksioni i tyre ėshtė pėr tė mbajtur sytė me lagėshti.
Ndoshta qarja e mirė nuk ekziston
Se si mund tė ndihemi pas qarjes varet se ku gjendemi kur pėrlotim sytė. Nėse jemi tė rrethuar nga njerėz qė na mbėshtesin, do tė ndihemi mė mirė pas qarjes sesa kur mundohemi ti kursejmė lotėt. Sipas studimeve, njerėzit qė gjatė episodit tė qarjes kishin marrė mbėshtetje nga mjedisi, janė ndjerė shumė mė mirė dhe mė pozitivė.
Lotėt e gėzimit nuk janė shumė tė ndryshėm nga lotėt e zakonshėm
Sipas njė teorie, thuhet se qarja ndihmon trupin pėr tu kthyer nė gjendje tė homeostazės, pas njė tronditjeje tė madhe, qoftė pozitive apo negative. Menjėherė pas tronditjes sė madhe emocionale, pa marrė parasysh nėse ajo ėshtė shkaktuar nga diēka e kėndshme apo e pakėndshme, lotėt na ndihmojnė qė tė kthehemi nė funksionimin normal.
Ja disa fakte qė nuk dinit mbi lotėt:
Ka disa lloj lotėsh
Lotėt kryesorė janė ata lot qė vazhdimisht freskojnė sytė dhe shėrbejnė pėr tė ruajtur lagėshtinė, tė ushqyerit dhe mbrojtjen e syve. Njė tjetėr lloj i lotėve janė lotėt e reflekseve, qė mbrojnė sytė nga stimulues tė bezdisshėm, tė tillė si era, tymi ose qepa. Kėto dy lloje kanė pėrbėrje tė ndryshme kimike. Lloji i tretė i lotėve janė lotėt emocionalė. Njė studim nga vitet 1980, zbuloi se kėta lot pėrmbajnė proteina mė shumė se dy llojet e tjera, por shkenca ėshtė ende larg konkluzioneve nė lidhje me kėtė ēėshtje
Hulumtuesit nuk e dinė saktėsisht pse qajmė
Ka shumė teori nė lidhje me lotėt. Nė aspektin evolutiv, disa shkencėtarė argumentojnė se njerėzit kanė qarė pėr tė sinjalizuar trishtimin, por pa bėrė tinguj (heshtja ishte e nevojshme pėr shkak tė frikės nga grabitqarėt). Pėrderisa sjellja e njeriut ka evoluar me kalimin e kohės, lotėt janė tregues i mė shumė se njė qėllimi. Njerėzit qanin pėr tė sinjalizuar njė problem ose tė ngushėllohen nga tė pranishmit. Bebet qajnė pėr tė tėrhequr vėmendjen e prindėrve, ndėrsa tė rriturit nė shumė raste qajnė qė miku apo personi mė i dashur i tyre, ti ofrojė ndihmė. Tė qarat mund tė ēojnė nė zgjidhjen mė tė shpejtė tė konflikteve.
Femrat me tė vėrtet qajnė mė shumė se meshkujt
Sipas njė vlerėsimi, femrat qajnė 5.3 herė nė muaj dhe meshkujt 1.4 herė. Kurse sipas njė vlerėsimi tjetėr, femrat qajnė dy deri nė pesė herė nė muaj, ndėrsa meshkujt qajnė njė herė nė dy muaj. Sipas njė studimi gjerman, lotėt e femrave, mesatarisht zgjasin gjashtė minuta kurse tė meshkujve katėr minuta (i njėjti hulumtim ka zbuluar se tė qarit kthehet nė rėnkim nė 65 pėr qind tė rasteve tė femrave dhe 6 pėr qind nė rastet e meshkujve).
Dallimet gjinore ndryshojnė nė varėsi tė kulturės
Kur bėhet fjalė pėr qarjen, dallimet mes gjinive janė tė kushtėzuara nga kultura. Ėshtė pėr tu habitur se nė kulturat perėndimore, ku gratė kanė mė shumė liri dhe ku ato trajtohen njėlloj si burrat, gratė qajnė mė shpesh se sa nė vendet e tjera. Kjo tregon se qarja ėshtė e pavullnetshme, simptomė refleksi qė ėshtė rezultat i ndjenjave specifike.
Ekziston arsyeja anatomike pėr nuhatjen sa herė qė qani
Hunda mbushet plot me lot sepse loti kalon pėrmes zgavrės sė hundės. Dhimbjet e kokės qė pasojnė pas qarjes, shkenca nuk i ka sqaruar ende. Supozohet se kjo ėshtė pėr shkak tė dehidratimit tė ujit qė humbet gjatė qarjes, ose pėr shkak tė shtrėngimit tė muskujve kur jemi tė mėrzitur.
Lotėt e krokodilit janė tė vėrtetė
Hulumtuesit nga universiteti i Floridės thonė se krokodilėt me tė vėrtetė qajnė, por jo pėr shkak se ata janė tė pikėlluar. Gjatė hulumtimit, janė monitoruar shtatė kafshė tė cilat ishin tė lidhur ngushtė me tė gjithė krokodilėt dhe ka rezultuar se pesė prej tyre qanin gjatė ngrėnies. Shkaktarėt e lotėve ende nuk janė tė qartė. Duket se krokodilėt vazhdimisht prodhojnė lot dhe funksioni i tyre ėshtė pėr tė mbajtur sytė me lagėshti.
Ndoshta qarja e mirė nuk ekziston
Se si mund tė ndihemi pas qarjes varet se ku gjendemi kur pėrlotim sytė. Nėse jemi tė rrethuar nga njerėz qė na mbėshtesin, do tė ndihemi mė mirė pas qarjes sesa kur mundohemi ti kursejmė lotėt. Sipas studimeve, njerėzit qė gjatė episodit tė qarjes kishin marrė mbėshtetje nga mjedisi, janė ndjerė shumė mė mirė dhe mė pozitivė.
Lotėt e gėzimit nuk janė shumė tė ndryshėm nga lotėt e zakonshėm
Sipas njė teorie, thuhet se qarja ndihmon trupin pėr tu kthyer nė gjendje tė homeostazės, pas njė tronditjeje tė madhe, qoftė pozitive apo negative. Menjėherė pas tronditjes sė madhe emocionale, pa marrė parasysh nėse ajo ėshtė shkaktuar nga diēka e kėndshme apo e pakėndshme, lotėt na ndihmojnė qė tė kthehemi nė funksionimin normal.