Shteti
Pikėt
Titulli Preferuar
nga 
Departamenti amerikan i Shtetit publikoi dje raportin pėr lirinė e fesė nėpėr botė, nė tė cilin Irani, Koreja e Veriut dhe aleatja e Shteteve tė Bashkuara, Arabia Saudite, kategorizohen si vendet me shkeljet mė tė rėnda tė tė drejtave fetare. Njė numėr vendesh vlerėsohen pėr tolerancėn dhe mbrojtjen e fesė, mes tyre Shqipėria dhe Kosova.
Raporti vjetor pėr lirinė e fesė nėpėr botė i kėrkohet Departamentit tė Shtetit nė bazė tė njė akti tė Kongresit tė vitit 1998 dhe vendet qė shelin lirinė e fesė mund tė bėhen objekt i sanksioneve ameriane. Por Departamenti i Shtetit thotė se qėllimi nuk ėshtė ndėshkimi i tyre por pėrmirėsimi i praktikave nė kėtė aspket tė rėndėsishėm tė tė drejtave tė njeriut.
Nė njė konferencė shtypi me rastin e publikimit tė raportit, sekretarja e Shtetit, Hillari Klinton e cilėsoi lirinė fetare tė drejtė themelore tė tė njeriut dhe element thelbėsot tė politikės sė jashtme tė Shteteve tė Bashkuara.
"Me kėtė raport ne nuk synojmė tė gjykojmė vendet e tjera apo ta paraqesim veten si njė shembull tė pėrsosur tė respektimit tė lirisė sė fesė. Por Shtetet e Bashkuara janė tė preokupuara pėr lirinė fetare, ne kemi punuar me kėmbėngulke pėr respektimi ne lirsė sė fesė, ne duam ta shikojmė atė tė respektohet nė gjithė botėn dhe ne duam tė ngremė zėrin nė mbrojtje tė burrave dhe grave tė guximshme nėpėr botė qė me kurajo dhe guxim kanė praktikuar besimet e tyre pa marrė parasysh dhunėn dhe ndėshkimet.
Pėr Shqipėrinė raporti vė nė dukje se pėrgjithėsisht qeveria respekton praktikimin e lirisė sė fesė. Pėr periudhėn nė shqyrtim nuk ka patur njoftime pėr shkelje tė lirisė sė fesė nė aspektin social apo diskriminim bazuar nė pėrkatėsinė, besimin apo prakitimin e fesė.
Megjithėse me ligj, Shqipėria ėshtė njė vend laik, kushtetuta e Shqipėrisė thuhet nė raport mbron lirinė e fesė dhe ligje tė tjera kanė krijuar kushtet pėr praktikim lirisht tė saj. Qytetarėt kanė tė drejtė tė hedhin nė gjyq qeverinė pėr shkeljen e lirive fetare.
Megjithėse raporti flet me nota pozitive pėr harmoninė fetare nė Shqipėri dhe qendrimin e qeverisė ndaj besimeve tė ndyshme, ai vė nė dukje se pak pėrparim ėshtė bėrė lidhur me kthimin e pronave tė institucioneve fetare. Qeveria ka trajtuar kėrkesat e tė katėr grupeve tradicionale fetare lidhur me kthimin e pronave tė konfiskuara gjatė rregjimit komunist, megjithatė shumė raste mbeten ende tė pazgjidhura.
Qeveria e Shteteve tė Bashkuara thuhet nė raport e ka diskutuar lirinė e fesė me qeverinė shqiptare nė kuadėr tė politikės sė saj pėr mbrojtjen e tė drejtave tė njeriut dhe ambasadori i Shteteve tė Bashkuara nė Shqipėri, si dhe zyrtarė tė tjerė tė ambasadės angazhojnė shpesh udhėheqės fetarė, zyrtarė tė qeverisė dhe pjestarė tė shoqėrisė cilive nė takime, diskutime, aktivitete tė ndryshme me rastin e festave, nė kuadrin e mbėshtetjes sė tyre pėr avancimin e mėtejshėm tė tolerancės fetare.
Pėr lirinė e fesė nė Kosovė, raporti i Departamentit amerikan tė Shtetit vė nė dukje se kushtetuta e vendit mbron lirinė fetare dhe ligjet e tjera dhe politikat mbėshtesin pėrgjithėsisht praktikimin lirisht tė fesė. Qeveria e Kosovės nuk ka bėrė ndryshime pėr sa i pėrket respektimit tė lirisė sė fesė pėr periudhėn qė mbulon raporti.
Dhuna shorėrore ndaj fesė dhe tensionet mes komuniteteve etnike kanė rėnė nė njė farė mase pas krijimit nė bazė tė Planit Ahtisari tė komunave me shumicė serbe. Megjithėse diskriminimi shoqėror dhe dhuna, nė rastet kur kanė ndodhur, duket se kanė qėnė pėrgjithėsisht tė motivuara etnikisht, lidhja e ngushtė me etnisė dhe fesė e ka bėrė tė vėshtirė tė pėrcaktohet nėse ato e kanė patur burimin nė armiqėsitė etnike apo fetare.
Pėrgjithėsisht, qeveria e Kosovės respekton praktikimin e lirė tė ferė, thuhet nė raport, dhe nuk ka bėrė ndryshime lidhur me respektimin e lirive fetare gjatė periudhės qė pėrfshin raporti. Megjithatė, nė raport vihen nė dukje ankesat e komunitetit protestant pėr dikriminim nga autoretet qendore dhe komunale. Ky komunitet thekson se nuk ėshtė lejuar tė ndėrkojė kishin e tij protestane nė Deēan dhe as tė ketė varrezat e tij atje dhe gjetkė. Shpesh protestantėt varrosen nė varrezat a myslimanėve dhe shėrbesat funble pėr ta kryehen nga klerikė myslimanė. Nė raport theksohen gjithashtu disa raste sulmesh dhe shkatėrimesh ndaj objekteve fetare dhe varrezave tė ortodokėse serbe.
Raporti vė gjithashtu nė dukje rastet e pėrjashtimit nga shkolla tė nxėnėseve qė kanė vėnė shami koke dhe mosmarjen nė punė tė mėsueseve qė gjithashtu mbajnė shami.
Qeveria e Shteteve tė Bashkura e ka diskutuar lirinė e fesė me qeverinė dhe pėrfaqėsuesit fetarė tė Kosėvs nė kuadrin e politkės sė saj pėr mbrojten e tė drejtave tė njeriut. Qeveria amerikane, vė nė dukej raporti, ka ndėrhurė nė raste tė veēanta pėr tė siguruar se institucionet fetare tė Kishės Ortodokėse Serbe dhe objektet e tashėgimisė kulturore tė lidhur me tė jenė tė mbrojtura.
Diplomatėt amerianė kanė bashkėpunua me personalin ushtarak amerikan tė KFOR-it pėr tė mbrojtur objektet fetare nė teritorin qė ėshtė nėn pėrgjegjėsinė e tyre dhe kanė mbėshtetur pėrpjekjet pėr rikonstruksionin e kishave tė dėmtuara ose tė vandalizuara, thuhet nė raport. Pėrfaqėsuesit e qeverisė amerikane, pėrfundon raporti i Departamentit tė Shtetit pėr Kosovėn, kanė ndėrhyrė pėr tė mbrojtur integritetin e zonės sė Deēanit dhe puna vazhdon nė shtatė projekte rikonstruksioni tė financuara me grante tė qeverisė amerikane si pjesė e pėrpjekjeve tė UNESCO-s pėr ruajtjen e trashėgimisė fetare dhe kulturore tė vendit.
No Comment.