Makaronat janė renditur nė njė sondazh botėror si ushqimi mė i preferuar. Por si ia ka dalė ky ushqim kaq i lidhur me Italinė tė jetė i pranishėm nė kaq tryeza nė botė?Ndėrsa jo shumėkush e di se cila ėshtė diferenca mes farfalle, fettuccine e fusilli, shumė njerėz kanė ngrėnė bolonjeze ose lazanjė. Por tani njė sondazh i organizatės Oxfam ka nxjerrė makaronat si pjatėn mė popullore nė botė, pėrpara mishit, orizit e picas. Pėrveēse ėshtė popullore nė Europė, makarona ėshtė shumė e preferuar nė Filipine, Guatemala, Brazil e Afrikėn e Jugut.Tė dhėnat nga Organizata Ndėrkombėtare e Makaronave tregojnė se Venezuela ėshtė konsumatori mė i madh i tyre pas Italisė. Tunizia, Kili e Peruja janė nė Top 10, ndėrsa meksikanėt, argjentinasit e bolivianėt hanė mė shumė makarona se britanikėt.
Tė dhėnat pėr shitjet tregojnė dashurinė nė rritje pėr makaronat- nė vitin 2003 shiteshin gjithsej 13 miliard dollarė makarona, nė vitin 2010- 16 miliard. Sivjet pritet qė kjo shifėr tė arrijė nė 19 miliard dollarė. Por si u bė kaq popullore makarona? Pėr shkak se ėshtė e lirė, e pėrshtatshme dhe me shumė pėrdorime, thotė Jim Winship nga Pizza, Pasta and Italian Food. Njė salcė mund tė bėhet nga pėrbėrės tė thjeshtė.Por kjo ėshtė njė pjesė e suksesit. Makarona ėshtė e lehtė pėr tu prodhuar nė masė, pėr tu ruajtur e pėr tu transportuar nė mbarė botėn.
Makarona ka pasur gjithmonė njė aspekt global dhe origjina e saj nuk ėshtė pastėrtisht italiane. Ajo shpesh jo pa ēudi mendohet se bėhet thjesht me miell e ujė. Grekėt e romakėt kishin njė produkt tė ngjashėm me makaronat, por tendenca ishte qė ajo tė piqej e jo tė zihej. Kinezėt po ashtu kishin diēka tė ngjashme, por ėshtė njė mit ideja se eksploratori venecian Marko Polo e solli makaronėn nga Kina nė vitin 1295. Teoria mė e pranuar ėshtė se pushtimet arabe nė shekullin e tetė sollėn njė produkt tė ngjashėm nė Siēili. Makaronat e para bėheshin duke pėrdorur njė grurė tė veēantė, pėr tė cilin ishte e specializuar Siēilia.
Pėr herė tė parė prodhimi i makaronave nė Itali daton nė vitin 1154 dhe bėhej fjalė pėr njė punishte eksporti nė Siēili. Por shpėrthimi erdhi nė Napolin e viteve 1700 kur shihej si njė mėnyrė e mirė pėr tė ushqyer pjesė tė mėdha tė popullsisė. Makaronat jashtė Italisė u bėnė tė famshme nė shekullin e 20 kur njė numėr i madh emigrantėsh italianė eksploruan Botėn e Re. Eksperti italian, Antonio Carluccio thotė se makaronat kanė njė histori tė gjatė, por italianėt e kanė bėrė tė tyren duke e ngrėnė me domate. Ai thotė se spaghetti ėshtė mė i njohur jashtė Italisė, por ka rreth 600 lloje tė ndryshme dhe ēdo rajon i gatuan ndryshe.
Nuk njoh ndonjė njeri qė nuk pėlqen makaronat. Ėshtė e ngjashme me bukėn, e bėrė nga uji e mielli. Pyet njė futbollist se ēfarė di tė gatuajė dhe do tė thotė spaghetti. Ėshtė ajo qė mund tė bėsh kur nuk di tė bėsh gjė. Ėshtė ushqim pėr njerėz tė varfėr dhe nuk ėshtė i sofistikuar. Ėshtė njėsoj si buka- ti thjesht e zien nė vend qė ta fusėsh nė furrė.
Top 5 prodhuesit e makaronave
Italia 3.2m ton nė vit
SHBA 2.6m
Brazil 1.3m
Rusia 858,000
Zvicra 607,000
Burimi shqiperia.com