Shteti
Pikėt
nga dr.Dugi 24/10/2011, 13:42Gjeometria ėshtė degė e matematikės qė i studjon figurat e rrafshit dhe hapėsirės dhe relacionet nė mes tyre. Fjala gjeometri vjen nga greqishtja dhe ka kuptimin "matje e tokės" kėtė fjalė e krijoi Herodoti.
Historia e Gjeometrisė
Me kalimin e shekujve gjeometria ėshtė bėrė njė kompleks studimesh dhe kėrkimesh shumė tė gjėra dhe shumė tė pasura. Koha se kur ka "lindur" gjeometria si shkencė sipas Euklidit ėshtė [[shekulli III|shekulli i III-tė].Kontribute nė gjeometri kanė dhėnė edhe matematikanėt Arkimedi dhe Apolloni i Perges. Nė Egjipt rreth lumit Nil pas vėrshimeve zhdukeshin kufijtė e parcelave dhe pėr kėtė arsye njeriu u detyrua qė ti rindante prapė ato dhe pėr kėto duheshin njohje tė disa rregullave tė cilat tė pėrmbledhura e morėn emrin gjeometri.
Nė shekullin e XVI-tė gjeometria merr karakter algjebrik, qė pėrgatiste rrugėn pėr nė gjeometrinė analitike e shtruar nga Fermat dhe Cartesiusi (Descartesi). Njė ndarje e studimit tė gjeometrisė sipas degėve tė ndryshme ndodh nė shekullin e XIX-tė. Nė kėtė periudhė bėjnė pjesė Gaspard Monge, Edouard Poncelet, Chasles, Steiner, Plücker, Staudt tė tjerė si Grassmann, Jacobi, Cayley e Sylvester zhvillojnė gjeometrinė hiperspaciale. Gaussi dhe Riemanni praktikojnė gjeometrinė diferenciale.
Historia e Gjeometrisė
Me kalimin e shekujve gjeometria ėshtė bėrė njė kompleks studimesh dhe kėrkimesh shumė tė gjėra dhe shumė tė pasura. Koha se kur ka "lindur" gjeometria si shkencė sipas Euklidit ėshtė [[shekulli III|shekulli i III-tė].Kontribute nė gjeometri kanė dhėnė edhe matematikanėt Arkimedi dhe Apolloni i Perges. Nė Egjipt rreth lumit Nil pas vėrshimeve zhdukeshin kufijtė e parcelave dhe pėr kėtė arsye njeriu u detyrua qė ti rindante prapė ato dhe pėr kėto duheshin njohje tė disa rregullave tė cilat tė pėrmbledhura e morėn emrin gjeometri.
Nė shekullin e XVI-tė gjeometria merr karakter algjebrik, qė pėrgatiste rrugėn pėr nė gjeometrinė analitike e shtruar nga Fermat dhe Cartesiusi (Descartesi). Njė ndarje e studimit tė gjeometrisė sipas degėve tė ndryshme ndodh nė shekullin e XIX-tė. Nė kėtė periudhė bėjnė pjesė Gaspard Monge, Edouard Poncelet, Chasles, Steiner, Plücker, Staudt tė tjerė si Grassmann, Jacobi, Cayley e Sylvester zhvillojnė gjeometrinė hiperspaciale. Gaussi dhe Riemanni praktikojnė gjeometrinė diferenciale.
