Rimi Beqiri gjen “L’Americën”

Historia italiane e një aktori shqiptar. Një shqiptar në teatrin e Romës. Ikja si emigrant dhe sprovat e para në kinemanë indipendente italiane. Paragjykimi, puna e dyfishtë dhe studimet. Rolet në teatër dhe një bashkëpunim shqiptar i Rimi Beqirit. Për kumbarë ka pasur filmat e kinemasë indipendente. Sado që deri pak vite të shkuara filma të llojit të tillë, që përveçse të panjohur, shiheshin edhe me skepticizëm nga publiku, qoftë edhe ai italian, për një shqiptar kanë qëlluar të mbarë. Rimi Beqiri është një nga të shumtët emigrantë që 15 vjet pas ikjes nga Shqipëria rikthehet i gatshëm për të rrëfyer diçka më shumë se historinë e një djaloshi që ka lënë shtëpinë për një jetë më të mirë. Nuk ia ka arritur ende asaj famës që shumë syresh e ëndërrojnë dhe as është shënuar në historinë e lavdishme të artit shqiptar të përtej kufijve, por edhe pa gjë fare nuk është. Jeton në Romë dhe është diplomuar aktor. Jetëshkrimin profesional e ka të mbushur me tituj filmash e sidomos me shfaqje teatri, për të cilin gjithashtu është shkolluar. Ka konkuruar në festivale të rëndësishëm filmi, përfshirë edhe atë të Venecias dhe këto ditë është bashkuar me një tjetër shqiptare për të ngjitur në teatrin e Romës një shfaqje.

Megjithatë, si edhe shumë të tjerë, në Shqipëri është pak ose aspak i njohur. E viziton herë pas here Tiranën, ku është rritur. Bredh me shoqërinë “nga Blloku” dhe sigurisht nuk do t’i vinte keq sikur t’i siguronte vetes ndonjë kontakt a bashkëpunim edhe këtej detit. Por, deri tani, me shumë se bashkëpunime prej vërteti, i është kënaqur lidhjeve virtuale që rrjetet sociale në internet ofrojnë me shumicë këto kohë. Madje prej këtyre të fundit është njohur më shumë me kolegë, miq të rinj e gazetarë përfshirë. Gjë që përkthehet edhe në një lloj prezantimi për ata që nuk e njohin këtej. Prezantim që fillon me histori të stërdëgjuara këto 20 vitet e fundit: i shoqëruar nga një i afërm i familjes, kur nuk i kishte më shumë se 16 vjeç, kapërceu Adriatikut dhe i besoi jetën vëllait të së ëmës. Të paktën deri kur, pak vite më vonë, e gjeti veten duke u endur rrugëve të Firences, mes ofertash për shoqëri të dyshimta nga shqiptarë, ëndrrës për t’u bërë aktor, luftës për të mbijetuar dhe alternativës së fundit në listë: rikthimit.

“Por aktrimi ka qenë gjithmonë kështu, edhe dëshirë edhe zgjedhje”, thotë 31 vjeçari shumë vite pas atyre ditëve. Dëshirë e trashëguar nga fëmijëria, që në rastin e Rimit nuk mbeti vetëm tek pasioni pas filmave dhe ëndërrimeve me sy hapur për të qenë në vend të aktorëve heronj që shijonte për orë të tëra. Zgjedhje, sepse në fund, pas ditësh të kaluara rrugëve të Firences i dha karar të punonte në profesione të tjera pjesën e parë të ditës dhe mbasdite, deri në darkë vonë, të ndiqte shkollën. Emigrant, mes të huajsh gjuhën e të cilëve e kishte mësuar njësoj si vendasit, u bë gati të kapërdinte edhe rastet e humbura pse ishte i tillë, edhe ikjen protestuese nga sheshi i xhirimit pse e gjykonin për prejardhjen e tij, edhe netët e gjata pa gjumë për ta merituar diplomën më shumë se një i ngjashëm i tij italian. “Shqiptarët në atë kohë – flas për vitet ’98, ’99, 2000 – sigurisht që edhe paragjykoheshin. Më peshonte shumë brenda meje kjo gjë, sado që mundohesha ta mbyllja në vete këtë ndjesi. Duhet thënë edhe se gjithashtu ne shqiptarët nuk është se kishim një sjellje shembullore në Itali. Kjo ishte një prej arsyeve që më shtynte drejt aktrimit, një motiv personal për të shkarkuar atë tension që ndjeja, nervozizmin. E mendoja shpesh që italianëve u duhej thënë se shqiptarët nuk ishin vetëm ata që shfaqeshin nëpër kronikat televizive, ata të këqinjtë që u shisnin drogë fëmijëve të tyre. Mund të ishin edhe të zotë në art, të mençur e punëtorë. Kjo ide nuk më është shqitur për shumë kohë nga mendja”.

Vetëm se nuk ishte ky qëllimi i vetëm. Si fillim, aktrimi ishte pasioni i hershëm dhe i fshehur, i cili me ndryshimin e situatës së shqiptarëve në Itali, përmirësimit të imazhit të tyre, solli edhe rastet e arta për djaloshin shqiptar. Si edhe për të tjerë, debutimi i parë në një film ka qenë rastësi. I takon një filmi indipendent dhe regjisori, SalvatoreVitielo, ishte pedagogu i tij në shkollën e Kinemase Indipendente në Firence.

“Bëheshin xhirimet për “Dov’e Sisifo”, thotë Rimi, “në të cilin, si për herë të parë kisha një rol dytësor: rolin e Samuelit, një fëmijë i llastuar pasanik”. Asokohe Rimi paradite ishte elektriçist, mbasdite student dhe Vitielo i kishte besuar pas një seance kinoprove. “Më eci fati në atë film. Kinemaja Indipendente në Itali nuk funksionon siç duhet në krahasim me atë amerikane, pavarësisht se vitet e fundit ka filluar të ecë mirë. Tani po bëhen filma me buxhete të pranueshëm dhe cilësi të mirë (krahasuar me kinemanë e serisë A) dhe duket se edhe publiku e pëlqen”.

Por në kohën e rolit të tij të vogël, filmat indipendentë ishin ende në provim, edhe pse Rimi nuk qahet. Sepse pas Samuelit, i njëjti regjisor i ofroi edhe një rol të dytë. Ishte viti 2008 dhe në të njëjtën linjë interpretoi në “In fondo alla notte”, kësaj here me një rol protagonist. Vitielo nuk ia ndjeu nevojën një kinoprove kësaj here duke i hapur udhë një miqësie që ruhet ende sot e gjithë ditën. Me të njëjtin regjisor ka shënuar edhe dy vite më vonë një bashkëpunim. Me “Reality New”, i cili ka konkuruar edhe në festivalin e Venecias dhe është përzgjedhur në seksionin e Digital Video Film. E meqë tanimë shqiptari kishte në xhep tre diploma aktrimi, mund t’i besoheshin edhe dy role brenda të njëjtit film: Në “Reality New” ka interpretuar edhe terroristin e maskuar nën fytyrën e dikujt tjetër, edhe rolin e Xhoakinos, një burrë i ndarë mes jetës së shthurur dhe martesës së shkatërruar nga terrorizmi islamik.

“Për t’u kthyer tek fillimi. Besimi i Vitielos ishte mbarësi për mua. Pasi u diplomova në shkollën e Kinemasë Indipendente fillova të tjera studime për teatër në Firence deri kur vendosa të transferohem në Romë”. Është njësoj si të tjerë që aspirojnë Hollivudin dhe që i rrijnë afër Los Anxhelesit, vetëm se në rastin e Rimit duhej diçka më shumë se specializimi në kinemanë indipendente. “Në Firence kam interpretuar role të ndryshëm në filma me metrazh të gjatë dhe të shkurtër. Filma që më pas kanë konkuruar në festivale të rëndësishëm në Itali. Por në vitin e 2008 vendosa të transferohem në Romë dhe fillova Akademinë Internacionale të Teatrit ku edhe u diplomova”. Në të njëjtin vit u shfaq edhe në serialin e njohur italian “I Cesaroni”, me një rol të vogël, por të mjaftueshëm për një shqiptar që aspironte televizionin dhe kinemanë. Deri atë kohë kishte regjistruar bashkëpunimin e tretë me Vitielon dhe pak më vonë një të katërt dhe ndërkohë që titujt e filmave me metrazh të shkurtër ishin zgjatur shumë, shqiptari i hodhi sytë nga teatri. Meqë në Romë vuri gishtin mbi këtë shkollë arti edhe synimi i radhës ishte ky i fundit, rolin e parë në të cilin e ka regjistruar në vitin 2006 me “L’azienda delle risposte”, me rol protagonisti. Numëron shumë tituj shfaqjesh, e fundit vitin që lamë pas në “Araba Fenice” dhe duket se teatrit nuk do t’i ndahet edhe për shumë kohë të tjera.

“Të mendosh që deri pak vite më parë nuk e mendoja kurrë se do të mund të vinte dita që unë do të ushtroja profesionin e aktorit”, thotë ai. “Për mua është realizim i një ëndrre përderisa deri ditën kur shkela shkollën e kinemasë indipendente në Firence nuk kisha asnjë mundësi financiare për ta vënë në shërbim të aspiratave të mia, dhe as ndonjë trashëgimi prindërish artistë. Qëlluan disa momente në jetën time, disa rrethana personale që ma bënë të nevojshme të shprehesha, të thoja diçka, për të cilën doja që të tjerët të më dëgjonin”.

Ka pasur edhe plot raste të tjera jo edhe aq të mbara dhe të këndshme sigurisht, por bilanci i Rimi Beqirit duket pozitiv. “Nuk mbaj mend të kem humbur ndonjë rol për shkak të origjinës time, por nuk është se një emigrant e ka rrugën e shtruar. Mbaj mend një here veten në një casting kur dikush me hodhi një batutë të tipi: ti e flet shumë mirë italishten dhe nuk dallohesh që je shqiptar. Si e shet veten këtu, si italian apo shqiptar… I thashë se shitem si aktor dhe nëse nuk ju pëlqen, mund të merrni dikë tjetër. Ika nga ai casting për të mos u kthyer më kurrë, por ama duhet ta them që ky ka qenë vetëm një rast”. I cili gjithësesi nuk e përndoqi dhe as i ndikoi në ç’do vinte më pas, për aq kohë sa në listën e roleve, qoftë në teatër a film, peshorja anon më shumë nga rolet protagonistë.

“Ajo që di me siguri është se një regjisor ose producent, kur ka ndër mend të tregojë një histori, të bëjë një film a të ngjisë një shfaqje në skenën e teatrit, ka në mendje edhe personazhet që i duhen. Në këtë rast mund të jenë shqiptarë, marokenë, rumunë, italianë etj”. E di po aq mirë edhe se është ende në fillimet e veta dhe një diplomë nuk mjafton për të qenë një aktor i mirë e aq më pak i famshëm. I duhet edhe të jetojë në një qytet të madh si Roma, të paguajë faturat, qeranë, të ketë kohën e mjaftueshëm për të rendur pas rastit të artë. Cka do të thotë se edhe sot vazhdon të bëjë punë të tjera çdo ditë që arti i lë të lirë dhe të presë me durim. Por kjo nuk vlen për këto ditë. Është impenjuar sërish, kësaj radhës me një bashkëpatrioten e tij. Regjisorja shqiptare Julia Sinanaj, e diplomuar në Akademinë e Arteve në Tiranë, i ka ofruar një tjetër rol për ta interpretuar në skenën e Romës. “Titullin e shfaqjes nuk ta them dot sepse jemi ende në fazë pune dhe deri kur kjo të marrë formën përfundimtare nuk mund ta nxjerr sekretin”, shton duke qeshur, por është një bashkëpunim shumë i bukur, të cilin unë e kam shumë për zemër. Julia është një regjisore e talentuar dhe zonja, ka dhënë shumë shfaqje në Teatrin Kombëtar në Tiranë dhe gjithashtu në disa qytete të tjera në Shqipëri dhe Kosovë. Pra po punohet për diçka shumë të mirë”.

Janë bashkuar dy shqiptarë me pak fjalë, që për momentin në shënjestër kanë teatrot e Romës. Mbase kohë më vonë mund të vendosin ta çojnë edhe më tej projektin e tyre, pse jo ta transferojnë edhe këtu. Edhe kjo nuk mund të thuhet tani, por për 31 vjeçarin gjithçka është e mundur. Përderisa u ngrit në këmbë atëherë kur shpresat gati e kishin lënë, asgjë nuk është mision i pamundur. Ky është vetëm fillimi.