Tė gjithė kanė qejf tė flasin pėr dashurinė. Pėr mė shumė se kaq, tė gjithė dėshirojnė ta pėrjetojnė. Nevoja jonė pėr dashurinė ėshtė e pamasė, ndėrsa rrjedh nga brendia jonė. Kėtė na e ka pėrcaktuar natyra si qenie shoqėrore. Prandaj, kur jemi vetėm, nuk jemi "nė element". Pėrveē nevojave biologjike, ngjashėm me atė tė ngrėnies dhe tė pėrtėritjes, tė gjithė kemi nevojė pėr afėrsi dhe dashuri. Tė gjithė njerėzit duan, porse jo tė gjithė nė tė njėjtėn mėnyrė.
Ekzistojnė mė shumė lloje dashurish, pėr shembull dashuria ndaj nėnės, ndaj vėllait, ndaj fėmijės, porse, kur flasim pėr dashurinė, nė tė vėrtetė mendojmė nė "dashurinė mbi dashuritė", ose pėr dashurinė romantike. Pse? Sepse, ajo ėshtė diē pėr tė cilėn bėjmė krejt ēfarė bėjmė. Pėr shkak tė saj jemi tė lumtur ose vuajmė, shkruajmė poezi...Pėr kėtė dashuria romantike ėshtė nė fokus tė interesit tonė. Ėshtė problem pse nganjėherė dashurinė e arrijmė vėshtirė ose e humbim lehtė?
RREGULLAT E LIDHJES SĖ LUMTUR
Mos luani nė top tė parė
Secila dashuri fillon me ndjenjėn e afėrsisė, ndėrsa kjo me pėlqimin. Qė tė bėhemi tė afėrt me ndonjė person, ai duhet tė na ngashėnjejė. Ky ngashėnjim mė sė shpeshti ka tė bėjė me tėrheqjen trupore, ndonėse ky kriter nuk ėshtė i drejtė, ndėrsa me kalimin e kohės mund tė duket si i parėndėsishėm. Porse, kėshtu ėshtė nė jetė! Pse? Sepse nė fillim mungojnė informacionet e rėndėsishme, prandaj jemi nėn ndikim tė asaj ēfarė sheh syri ynė. Mė vonė, kur e njohim mė mirė personin i cili na ka intriguar, hyjmė nė fazėn e pėrmirėsimit tė pėrshtypjeve tė para. Nga pėrvoja, shumica nesh e di se ndonjėherė nga ajo pėrshtypje e parė dėmi tashmė ėshtė bėrė. Prandaj, para se ta fshini dikė ose t'ia dhuroni besimin tuaj dhe dashurinė - jepini vetes kohė dhe kujtohuni. Sytė tepėr tė bukur, zėri i kėndshėm ose shtati i hijshėm, nuk flasin pėr vetitė e tė pėrzgjedhurit.
Dashuria dhe relaksimi
Fillimi i ēdo dashurie shėnon tė qenit tė dashuruar. Pėr kėtė arsye shumė tė dashuruar i mundon ndjenja e mungesės - kur janė larg, nuk pushojnė sė menduari nė njėri-tjetrin, vijimisht i telefonojnė njėri-tjetrit dhe me orė tė tėra bisedojnė, disa madje thonė se ndiejnė dhembje fizike kur janė larg nga personi nė tė cilin janė tė dashuruar.
Ndėrsa kur personat e dashuruar janė bashkė, ndiejnė nevojė tė kėmbejnė butėsi, shikohen me shumė dashuri dhe gati harrojnė botėn pėrreth. Pas njė kohe kjo fazė e parė e dashurisė kalon nė fazėn e dytė - tė ēlirimit tė kėndshėm nė shoqėri tė personit qė na tėrheq, tė cilin e kupton dhe e mbėshtet. Kėshtu, dashuria na mbush me ndjenjėn e kėnaqėsisė dhe ėshtė krejt normale tė dėshirojmė qė situata e tillė tė zgjasė e tė zgjasė.
Veēse, dashuria nuk ėshtė cilėsi e lindur, prandaj shumėkush befasohet kur partneri e braktis pėr shkak tė mospėrfilljes. Nė fakt, sikurse miqėsia, edhe dashuria ėshtė bimė e ndjeshme, e cila vazhdimisht do pėrkujdesje, kultivim dhe mbėshtetje.
KTHEJANI SHPINĖN VETMISĖ
Dilni, komunikoni
Disa meshkuj e femra vėshtirė vėnė ose vėshtirė shprehin lidhjen dashurore. Kėtė vėshtirėsi nė lidhje e kanė personat e pasigurt, tė cilėt kanė mungesė tė vetėrespektit dhe nė shoqėri janė tė mbyllur. Edhe po qe se e gjejnė personin i cili u pėlqen, nuk kanė guxim t'i afrohen, ndėrsa, kur i mbizotėrojnė vėshtirėsitė e njohjes, dyshojnė - a thua vėrtet i pėlqejnė personit tė caktuar?
Personat e tillė nuk dinė t'i kthejnė as t'i shprehin ndjenjat e tyre dhe "i mbyt" xhelozia. Thėnė ndryshe, rreth vetes zgjerojnė klimė tė papėrshtatshme pėr krijimin e lidhjes romantike. Ndėrsa pėr tipa tė tillė nevojitet kohė dhe krijim i rrethanave tė pėrshtatshme. Shumica ankohen se pėr shkak tė punės nuk kanė kohė pėr lidhje, se "nuk kanė rast" ta njohin dikė ... qė vėrtet ėshtė fakt nė kėtė botė tonėn.
Kush rrezikon, pėrfiton
Pak njerėz e dinė se nuk mund tė jenė tė afėrt me shumė persona ose me tė gjithė njėsoj. Me rėndėsi ėshtė tė gjesh personin e vėrtetė pėr lidhje dashurie. Pėr kėtė mund t'ju ndihmojė rregulla e pashkruar e cila thotė - "Sa mė shumė tė dėshirosh diēka, aq mė vėshtirė do tė kesh sukses ta kesh". Dashuria, nėse nuk e keni ditur, vjen kur nuk besoni, si vetėtima. Nuk mund tė thirret me lutje, as me dhunė. Porse, vėshtirė do ta pėrjetoni nėse tėrhiqeni nė vetvete ose pritni tė vijė si princi nė kalė tė bardhė, sepse kjo ndodh vetėm nė pėrralla.
Jetojeni jetėn, silluni nė shoqėri tė njerėzve interesantė, lejoni t'ju prijnė ndjenjat, ngjarjet dhe situatat. Lejoni vetes ta zbuloni dashurinė, edhe atėherė kur i frikėsoheni. Njė proverb i vjetėr thotė - "Kush nuk rrezikon, nuk pėrfiton". Pėr secilin njeri ekziston shtegu i veēantė, i cili shpie tek partneri. Shėtitni nėpėr atė shteg.
Nesėr ėshtė ditė e re...
Gabojnė tė gjithė ata qė mendojnė se vetėm njė herė dashurohet. Mund tė jemi tė dashuruar nė dhomėn fėmijėrore, nė atė tė rinisė, por edhe nė vitet e pjekurisė. Secila periudhė e ka dashurinė e vet, e cila, sipas kualitetit dhe intensitetit, ndryshon nga tė kaluarat dhe nga tė ardhshmet, ndėrsa secila prej tyre na bėn njeri mė tė mirė. Nėse njėra dashuri ndėrpritet, mund tė shfaqet tjetra.
Psikologėt, prej tė cilėve kėrkojmė kėshilla, kur dashuria nuk na kthehet ose kur na ka braktisur partneri, nuk mund ta detyrojmė atė tjetrin tė na dojė ose qė tė na kthehet. Nuk mund tė na ndihmojnė qė tė kuptojmė se pas sė sotmes vjen dita e re dhe se ēdokush ka mundėsi qė pėrsėri tė takojė personin i cili do ta dashurojė.
Shumica e njerėzve presin - qė t'i dojė dikush e jo qė ata ta duan dikė. Nisur nga kjo, tė tillėt nuk e zhvillojnė aftėsinė pėr tė dashur.
Dashuria na ndihmon qė t'i mbizotėrojmė ndjenjat e vetmisė, ka shkruar filozofi, sociologu dhe psikologu i njohur gjerman, Erich Fromm. /ikub/