Njė hulumtim i ri ng Scott Wallsten, ekonomist nė Institutin pėr Politikėn e Teknologjisė nė Uashington pėrpiqet tė tregojė se ēfarė ju mungon amerikanėve saktėsisht kur ata janė tė ngjitur nė ekranet e kompjuterėve tė tyre.
Wallsten kufizon studimin e tij nė kohėn e lirė online ose kohėn e shpenzuar duke bėrė gjėra si kombinimi i rrjeteve shoqėrore, shfletimi pėr qėllime jashtė punės, dėrgimi i porosive, etj.
(Lojėrat online edhe pse marrin shumė kohė tė lirė, nuk janė pėrfshirė pėr shkak tė rrugės se si i ka pėrdorur Wallsten tė dhėnat tė grumbulluara nga Byroja e Regjistrimit tė SHBA-ve.
Megjithė tė metat e tė dhėnave, Wallsten gjen qė koha e lirė online ende i pengon aktivitetet e tjera.) Nuk ėshtė befasi qė koha e shpenzuar nė kompjuter si kohė e lirė ėshtė rritur eksponencialisht viteve tė fundit. Sidoqoftė, koha e lirė nė kompjuter ende zė 13 minuta tė pesė orėve sa kanė amerikanėt kohė tė lirė mesatarisht gjatė ditės.
Edhe pse kėshtu, kjo kohė e shpenzuar nė kompjuter ka njė ndikim tė theksuar, duke ndikuar nė gjėrat si gjumi, puna, udhėtimi dhe pėrkujdesja ndaj familjes.
Pėr ēdo minutė qė e shpenzojnė nė kompjuter, amerikanėt shpenzojnė pėrafėrsisht 16 sekonda mė pak duke punuar, shtatė sekonda mė pak duke fjetur, gjashtė sekonda mė pak duke udhėtuar, katėr sekonda mė pak duke u pėrkujdesur pėr familje dhe tre sekonda mė pak duke edukuar veten.
Edhe pse Wallsten nuk mund ta dėshmojė qė pėrdorimi sa mė i madh i kompjuterit shkakton mė pak gjumė pėr shembull, ai pėrfundon qė aktivitetet online, edhe kur janė tė lira nga transaksionet monetare, nuk janė tė lira nga shpenzimi i rastit.
Ky trend ėshtė posaēėrisht i theksuar nė mesin e tė rinjve. Pėr shembull, ēdo minutė qė 15-19 vjeēarėt shpenzojnė online ēon nė 18 sekonda mė pak duke i kryer veprimtaritė edukative.
Pėr amerikanėt e moshave 20-24 vjeē, e njėjta periudhė e kohės sė lirė online ėshtė e lidhur vetėm me humbjen e rreth shtatė sekondave tė aktivitetit online. Pėr amerikanėt mė tė vjetėr, ndikimi ėshtė madje edhe mė i vogėl.
Kėto tė dhėna sugjerojnė, ndonėse nuk e dėshmojnė saktėsisht, qė adoleshentėt janė me siguri duke i kushtuar mė tepėr kohė se sa do ti pėrkushtonin aktiviteteve edukative, veprimtarive si shfletimi i uebit, dėrgimi i porosive nė ēast se sa personat e tjerė.
Nėse duam ta dimė ndikimin e pėrdorimit online, atėherė mund ta shohim qė amerikanėt nga viti 2003 deri nė vitin 2011 kanė shkurtuar kohėn e shpenzuar duke u shoqėruar offline pėr pothuajse pesė minuta. (PCWorld Albanian)