Shteti
Pikėt
Titulli Preferuar
nga 
Tipat psikologjikė
Ekziston njė arsye pėr veprimet qė kryejmė si qenie njerėzore, megjithatė ėshtė shpesh e vėshtirė tė kuptojmė njėri-tjetrin dhe mėnyrėn se si ndihemi, veprojmė apo pėr ato qė themi.
Shumė prej pėrgjigjeve mbi kėto mistere mund tė gjenden nė shpjegimin e tipave ose temperamenteve tė njerėzve. Tė gjithė ne kemi lindur me tendenca sjelljeje tė pėrcaktuara. Plot 50% e sjelljes te njerėzit vjen si shkak i faktorėve gjenetikė.
Llojet e temperamenteve
A. Sanguin
Nė temperamentin sanguin futen njerėzit thellėsisht impulsivė dhe nė kėrkim tė kėnaqėsisė. Kėtyre u referohen zakonisht si folėsit. Janė persona ekspresivė, entuziastė, influencues dhe kėrkojnė vėmendje. Sanguinėt janė shoqėrorė dhe karizmatikė, zakonisht tė gjallėruar, tė sinqertė, optimistė, krijues, bujarė dhe plot pasion. Ky temperament u pėrket njerėzve qė pėlqejnė tė flasin shumė, janė gjithnjė me vonesė, harrojnė detyrimet, shtrėngohen nė bėrjen e njė pune dhe i bazojnė vendimet mė tepėr nė ndjenja. Kėta njerėz mund tė jenė prindėr shumė tė mirė, sepse janė tė dhėnė pas qejfit, por shtėpitė e tyre janė zakonisht tė paorganizuara dhe rrėmujė. Ky lloj personaliteti ėshtė i dhėnė pas jetės luksoze dhe tė bėrit pėrshtypje te tė tjerėt. Sanguinėt janė njerėz qė shpenzojnė shumė, u pėlqen tė udhėtojnė botėn, duan jetė tė rehatshme dhe bėjnė gjithēka pėr tė plotėsuar nevojat e tyre. Janė tė prirur nga alkooli, duhani, droga, kumari dhe u pėlqen tė ndėrmarrin rreziqe.
B. Kolerik
Temperamenti kolerik prezantohet mė sė miri nga njerėzit qė janė shumė ambiciozė dhe u pėlqen tė udhėheqin. Koleriku ėshtė temperamenti mė i fortė i tipave ekstrovertė, pra qė janė tė hapur me tė gjithė. Personat me temperament kolerik janė plot agresion, energji, pasion dhe pėrpiqen ta rrėnjosin kėtė edhe te tė tjerėt. Mbizotėrues pėr nga personaliteti, kolerikėt duan tė kenė kontrollin, prandaj janė tė mirė nė punėt kontrolluese dhe qė kėrkojnė autoritet. Ata gjithashtu i marrin vendimet shpejt dhe kanė vėmendje tė vazhdueshme. Kėta tipa janė edhe mė tė pandjeshmit nga katėr llojet e temperamenteve. Kolerikėt janė shumė arsyetues dhe pragmatikė, gjithashtu e kanė tepėr tė zhvilluar sensin e hamendėsimit dhe nuk u besojnė tė tjerėve shpejt. Janė mbizotėrues, tė paduruar, nuk qetėsohen, nervozohen menjėherė dhe u pėlqen tė bėjnė debate. Kėta tipa janė tė mirė nė politikė dhe nė fushėn ushtarake. U pėlqen tė kenė gjithēka nėn kontroll dhe janė tepėr tė dhėnė pas punės. Janė shumė tė pavarur dhe nuk i respektojnė shumė diplomat apo kredencialet e tjera.
C. Flegmatik
Temperamenti flegmatik pėrfaqėsohet mė sė miri nga njerėzit e qetė dhe tė urtė, varion nga ata qė kanė vėmendje tė paktė kundrejt gjėrave deri tek ata qė janė pėrtacė. Kėtyre u referohen zakonisht si shikuesit, pasi ky ėshtė pozicioni qė u pėlqen tė bėjnė. Flegmatikėt i marrin gjėrat me ngadalė, janė pėrherė tė qetė, tė pėrmbajtur, tolerantė, tė sjellshėm, i fshehin emocionet dhe qėndrojnė larg konflikteve. Ndonėse janė tepėr tė paqtė, tė durueshėm dhe tė pėrshtatshėm, personat qė kanė kėtė temperament janė shpesh ngurrues, tė pavendosur dhe tė shqetėsuar. U pėlqen tė mbledhin fakte, ti klasifikojnė dhe tė shohin marrėdhėniet qė ndodhin rreth tyre. Flegmatikėt janė pranues, tė afeksionuar, ndonjėherė tė turpshėm dhe preferojnė mbi tė gjitha qėndrueshmėri. Pėr shkak tė natyrės sė tyre tė mbushur me frikė, pavendosmėri dhe hezitim, janė persona qė bėjnė kompromis.
D. Melankolik
Temperamentet melankolike u pėrkasin introvertėve dhe atyre qė mendojnė shumė. Pėr kėtė arsye quhen ndryshe mendimtarėt. Personaliteti i tyre analitik kėrkon kujdes dhe pėrmbajtje. Njerėzit melankolikė janė shumė tė mirė nė vėmendjen ndaj detajeve dhe nė analizimin e problemeve qė pėr tė tjerėt janė tė vėshtira. Mendojnė dhe ndiejnė thellė, edhe pse kanė prirjen tė shohin mė tepėr anėt negative tė jetės. Janė tė pavarur dhe i besojnė vetes. I pėrkushtohen plotėsisht njė detyre qė janė duke bėrė. Melankolikėt mund tė jenė shumė krijues nė aktivitete si arti, letėrsia, muzika dhe shėndetėsia. U pėlqen tė ndjekin perfeksionin nė gjėrat qė bėjnė nė jetė. Janė seriozė, analitikė, muzikorė, artistikė, tė talentuar, krijues, filozofues, vetėsakrifikues, tė ndėrgjegjshėm dhe tė prirė nga njė qėllim.
Melankolikėve u pėlqen ti mbajnė gjėrat brenda, tė organizojnė mirė ditėn, tė ndjekin oraret, tė jenė kursimtarė, i pėrfundojnė ato qė nisin, i pėlqejnė listat ose grafikėt dhe shpesh janė nė gjendje tė identifikojnė burimin e problemit. /shqip/
Ekziston njė arsye pėr veprimet qė kryejmė si qenie njerėzore, megjithatė ėshtė shpesh e vėshtirė tė kuptojmė njėri-tjetrin dhe mėnyrėn se si ndihemi, veprojmė apo pėr ato qė themi.
Shumė prej pėrgjigjeve mbi kėto mistere mund tė gjenden nė shpjegimin e tipave ose temperamenteve tė njerėzve. Tė gjithė ne kemi lindur me tendenca sjelljeje tė pėrcaktuara. Plot 50% e sjelljes te njerėzit vjen si shkak i faktorėve gjenetikė.
Llojet e temperamenteve
A. Sanguin
Nė temperamentin sanguin futen njerėzit thellėsisht impulsivė dhe nė kėrkim tė kėnaqėsisė. Kėtyre u referohen zakonisht si folėsit. Janė persona ekspresivė, entuziastė, influencues dhe kėrkojnė vėmendje. Sanguinėt janė shoqėrorė dhe karizmatikė, zakonisht tė gjallėruar, tė sinqertė, optimistė, krijues, bujarė dhe plot pasion. Ky temperament u pėrket njerėzve qė pėlqejnė tė flasin shumė, janė gjithnjė me vonesė, harrojnė detyrimet, shtrėngohen nė bėrjen e njė pune dhe i bazojnė vendimet mė tepėr nė ndjenja. Kėta njerėz mund tė jenė prindėr shumė tė mirė, sepse janė tė dhėnė pas qejfit, por shtėpitė e tyre janė zakonisht tė paorganizuara dhe rrėmujė. Ky lloj personaliteti ėshtė i dhėnė pas jetės luksoze dhe tė bėrit pėrshtypje te tė tjerėt. Sanguinėt janė njerėz qė shpenzojnė shumė, u pėlqen tė udhėtojnė botėn, duan jetė tė rehatshme dhe bėjnė gjithēka pėr tė plotėsuar nevojat e tyre. Janė tė prirur nga alkooli, duhani, droga, kumari dhe u pėlqen tė ndėrmarrin rreziqe.
B. Kolerik
Temperamenti kolerik prezantohet mė sė miri nga njerėzit qė janė shumė ambiciozė dhe u pėlqen tė udhėheqin. Koleriku ėshtė temperamenti mė i fortė i tipave ekstrovertė, pra qė janė tė hapur me tė gjithė. Personat me temperament kolerik janė plot agresion, energji, pasion dhe pėrpiqen ta rrėnjosin kėtė edhe te tė tjerėt. Mbizotėrues pėr nga personaliteti, kolerikėt duan tė kenė kontrollin, prandaj janė tė mirė nė punėt kontrolluese dhe qė kėrkojnė autoritet. Ata gjithashtu i marrin vendimet shpejt dhe kanė vėmendje tė vazhdueshme. Kėta tipa janė edhe mė tė pandjeshmit nga katėr llojet e temperamenteve. Kolerikėt janė shumė arsyetues dhe pragmatikė, gjithashtu e kanė tepėr tė zhvilluar sensin e hamendėsimit dhe nuk u besojnė tė tjerėve shpejt. Janė mbizotėrues, tė paduruar, nuk qetėsohen, nervozohen menjėherė dhe u pėlqen tė bėjnė debate. Kėta tipa janė tė mirė nė politikė dhe nė fushėn ushtarake. U pėlqen tė kenė gjithēka nėn kontroll dhe janė tepėr tė dhėnė pas punės. Janė shumė tė pavarur dhe nuk i respektojnė shumė diplomat apo kredencialet e tjera.
C. Flegmatik
Temperamenti flegmatik pėrfaqėsohet mė sė miri nga njerėzit e qetė dhe tė urtė, varion nga ata qė kanė vėmendje tė paktė kundrejt gjėrave deri tek ata qė janė pėrtacė. Kėtyre u referohen zakonisht si shikuesit, pasi ky ėshtė pozicioni qė u pėlqen tė bėjnė. Flegmatikėt i marrin gjėrat me ngadalė, janė pėrherė tė qetė, tė pėrmbajtur, tolerantė, tė sjellshėm, i fshehin emocionet dhe qėndrojnė larg konflikteve. Ndonėse janė tepėr tė paqtė, tė durueshėm dhe tė pėrshtatshėm, personat qė kanė kėtė temperament janė shpesh ngurrues, tė pavendosur dhe tė shqetėsuar. U pėlqen tė mbledhin fakte, ti klasifikojnė dhe tė shohin marrėdhėniet qė ndodhin rreth tyre. Flegmatikėt janė pranues, tė afeksionuar, ndonjėherė tė turpshėm dhe preferojnė mbi tė gjitha qėndrueshmėri. Pėr shkak tė natyrės sė tyre tė mbushur me frikė, pavendosmėri dhe hezitim, janė persona qė bėjnė kompromis.
D. Melankolik
Temperamentet melankolike u pėrkasin introvertėve dhe atyre qė mendojnė shumė. Pėr kėtė arsye quhen ndryshe mendimtarėt. Personaliteti i tyre analitik kėrkon kujdes dhe pėrmbajtje. Njerėzit melankolikė janė shumė tė mirė nė vėmendjen ndaj detajeve dhe nė analizimin e problemeve qė pėr tė tjerėt janė tė vėshtira. Mendojnė dhe ndiejnė thellė, edhe pse kanė prirjen tė shohin mė tepėr anėt negative tė jetės. Janė tė pavarur dhe i besojnė vetes. I pėrkushtohen plotėsisht njė detyre qė janė duke bėrė. Melankolikėt mund tė jenė shumė krijues nė aktivitete si arti, letėrsia, muzika dhe shėndetėsia. U pėlqen tė ndjekin perfeksionin nė gjėrat qė bėjnė nė jetė. Janė seriozė, analitikė, muzikorė, artistikė, tė talentuar, krijues, filozofues, vetėsakrifikues, tė ndėrgjegjshėm dhe tė prirė nga njė qėllim.
Melankolikėve u pėlqen ti mbajnė gjėrat brenda, tė organizojnė mirė ditėn, tė ndjekin oraret, tė jenė kursimtarė, i pėrfundojnė ato qė nisin, i pėlqejnė listat ose grafikėt dhe shpesh janė nė gjendje tė identifikojnė burimin e problemit. /shqip/
