Shteti
Pikėt
Titulli Preferuar
nga Varėsisht nga vendimi i Gjykatės sė Drejtėsisė rreth pavarėsisė sė Kosovės, analistė dhe politikanė serbė parashohin skenarė tė ndryshėm. Nėse vendimi do tė ishte nė favor tė Serbisė ata konsiderojnė se mund tė shqyrtohet opsioni i ndarjes sė Kosovės si dhe shkėmbimi i veriut me Luginėn e Preshevės.
A ka Serbia tashmė pėrgjigje tė gatshme pėr cilindo vendim tė Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė rreth ligjshmėrisė sė pavarėsisė sė Kosovės? Do tė ishte e logjikshme qė ti ketė, por edhe tė mos jetė nė gjendje ti publikojė ato sepse nė marrėdhėniet ndėrkombėtare nuk luhet me letra tė hapura, ka shkruar tė dielėn e pėrditshmja serbe Politika.
Jozyrtarisht, Beogradi pret qė vendimi tė jetė mes zeros dhe njėshit, ku zero ėshtė treguesi pėr qėndrim neutral tė gjykatės, ndėrkaq njėshi pėrputhja e qėndrimit tė Gjykatės me pozicionin e Serbisė.
E hapur do tė jetė vetėm beteja qė para vendimit tė Gjykatės nė terren tė arrihet pozicion sa mė i mirė, qė do tė thotė se shqiptarėt dhe aleatėt e tyre do tė provojnė tė vėnė nėn kontroll tė plotė pjesėn veriore tė Kosovės, kurse pala serbe do tė provojė qė sė paku tė mbajė gjendjen e pandryshueshme nė veri tė Mitrovicės dhe rrethinė. Ėshtė e rėndėsishme se ēfarė do tė ndodhė edhe nė Preshevė dhe Bujanoc.
Njė gjė ėshtė e qartė, ēfarėdo vendimi tė Gjykatės, meqenėse nuk ėshtė obligues, ēėshtjen e Kosovės do ta bartė nga fusha ligjore nė fushėn politike, ose mė saktė nė sferėn e interesit tė shteteve mė tė fuqishme dhe matjen e fuqive tė tyre nė mėnyrė tė pandėrprerė.
Ēfarė do tė duhej tė bėjė Serbia nėse vendimi do tė jetė neutral? Nė kėtė rast tė dyja palėt dhe forcat e tyre aleate, do tė bėnin pėrpjekje qė vendimin ta interpretojmė nė favor tė tyre. Ėshtė e qartė se nė kėtė rast do tė rritej presioni mbi Serbinė qė ta njoh pavarėsinė e Kosovės.
Dusan Janjic, kryetar i Klubit 21 thotė se procesi rreth Kosovės po ecėn shumė shpejt.
Mund tė pritet qė vendimi tė jetė neutral, qė Kosovės ti njihet e drejta pėr vetėvendosje, kurse neve tė na shkelet integriteti territorial. Por, para vendimit, duhet tė forcohet Ministria pėr Kosovėn dhe elita nė palėn serbe. Duhet tė keni negociator, pėrndryshe me kėtė ēėshtje do tė merremi edhe nja dhjetė vjet.
Edhe Slobodan Samardzic, nėnkryetar i Partisė Demokratike tė Vojislav Kostunices, thotė se vėshtirė se Gjykata do tė jetė e qartė nė vendimin e saj. Sipas tij, vendimi mund tė jetė i sofistikuar dhe rrėfim i mjegullt.
Nėse mendimi i Gjykatės nuk do tė jetė i qartė do tė jetė e rėndėsishme kush ēka kontrollon nė terren (Kosovė). Ne vitin e kaluar kemi mbajtur zgjedhje komunale nė 24 komuna tė Kosovės. Edhe nėse merr mendim pozitiv, Serbia ka gabuar qė tė gjitha kartat i ka bartur nė fushėn diplomatike. Serbia ėshtė dashur tė mbajė institucionet e veta nė Kosovė, veēanėrisht vetėqeverisjen lokale, sepse kjo respektohet nė marrėdhėniet ndėrkombėtare. Nė kėtė mėnyrė kemi humbur hapin, ka thėnė Samardzic.
Nė rast se vendimi do tė jetė nė favor tė Prishtinės, thotė ai, dhe meqenėse se nuk ėshtė obligues, Serbia nuk detyrohet ta njoh pavarėsinė e Kosovės. Por, mendoj se kjo nuk do tė ndodh. Ajo qė ndodh nė terren ėshtė ēėshtje ligjore. Dhe gjithsesi duhet vazhduar luftėn pėr Kosovėn, ka thėnė Samardzic.
Ndėrkaq, Janjic vlerėson se vendimi nuk do tė jetė nė favor tė Prishtinės, por edhe nė kėtė situatė, nėse pasojnė bisedimet pėr ndarje tė shqiptarėve, kjo ju shkon pėr shtati atyre sepse do tė thotė se i njihni si palė tjetėr.
Nė rast se vendimi ėshtė mė afėr qėndrimeve tė Serbisė, i tėrė rrėfimi mund tė kthehet nė skenarin mė shumė se autonomi, mė pak se shtet, ose nė bisedime pėr ndarje tė Kosovės. Skenari i parė do tė nėnkuptonte pak a shumė ruajtja e gjendjes aktuale nė Kosovė, me sistem tė veēantė pėr serbėt si dhe eliminim tė plotė tė mundėsisė qė Prishtina tė jetė e pėrfaqėsuar nė OKB duke anashkaluar Beogradin.
Skenari i dytė i ndarjes me pėrcaktim tė ekstra-territoreve tė posaēme pėr manastire dhe vendbanime etnike serbe ėshtė diēka qė dikush gjithsesi do tė mund ta propozonte pas vendimit nė Gjykatės nė favor tė Serbisė.
Janjic konsideron se vendimi do tė merret nė favor tė Serbisė: Janė tė mundshėm edhe kufijtė e rinj, pėrkatėsisht ndarja e Kosovės me pėlqim tė tė gjitha palėve tė interesuara - Prishtinės, Beogradit, Grupit tė Kontaktit, Amerikės.
Ėshtė i mundshėm qė Leposaviqi tė shkėmbehet me Preshevėn dhe Bujanocin. Beogradi do tė merrte territor mė pak tė rėndėsishėm nė aspektin ekonomik, por mendoj se kjo do tė ishte mė e rėndėsishme pėr tė sesa Presheva.
Ai konsideron se Serbia duhet tė hyjė nė negociata me Bashkimin Europian dhe tė nxjerr maksimumin e pasurisė sė Kosovės, por megjithatė nuk ka mundėsi tė kthejė Trepēėn. Nėse Kosova merr njė lloj autonomie dhe dhjetė vjet mund tė flitet pėr kėtė sepse tani jemi tė dobėt.
Samardzic konsideron se situata nė Kosovė duhet tė mbahet e nxehtė. Sipas tij, nė Kosovė ėshtė i rėndėsishėm ēdo vendbanim dhe pėr kėtė arsye tani nuk ėshtė dashur tė ndėrrohet udhėheqja nėpėr komuna as tė politizohet vetėqeverisja lokale. Aksioni diplomatik ėshtė i rėndėsishėm, por beteja fitohet nė terren, ka thėnė ai.
No Comment.