Dritėro Agolli: Nano bėn aheng dhe luan bixhoz
Vizitor- Vizitor
Intervista/ Shkrimtari Dritėro Agolli, themelues i PS-sė i kundėrpėrgjigjet Fatos Nanos, duke mohuar qė tė jetė pėrdorur nga Edi Rama. "Veprimi i PS-sė ėshtė i drejtė, ėshtė demokratik dhe qė kėrkon njė zgjidhje, sepse opozita kėtė punė ka".
- A e quani tė mbyllur debatin pėr Enciklopedinė qė botoi Akademia e Shkencave tė Maqedonisė, tashmė qė ky produkt u tėrhoq pėr t'u korrigjuar?
Unė kam shkruar edhe mė parė dhe e quaj njė gjė akoma jo plotėsisht tė mbyllur, por mesa duket qeveria maqedonase ka marrė masa, por edhe anėtarė tė Akademisė sė Shkencave atje, kanė marrė disa masa pėr tė shkarkuar redaksinė dhe kryetarin e Akademisė, meqenėse ai nuk jep dorėheqjen. Njė debat i tillė bėhet nė njė vend si Maqedonia, ku njė shumicė e madhe janė shqiptarė. Pa shqiptarėt nuk bėhet dot as qeveria dhe jo mė t'i fyesh duke i quajtur njerėz tė zbritur nga mali nė shekullin 16. Kjo ėshtė amorale dhe antinjerėzore. Pėr hir tė jetesės sė pėrbashkėt nuk duhet tė flisnin kėshtu. Ne Republikėn e Maqedonisė e kemi aprovuar tė parėt. Ne ishim vendi i parė qė e pėrkrahėm, kėshtu qė ata duhet ta kenė parasysh edhe kėtė gjė, por mesa duket kėto pėrsėritje tė sė kaluarės rrjedhin nga tradita e hershme e keqe e shtetit jugosllav qė ishte nė atė kohė, kur disa shkrimtarė ishin kundėr shqiptarėve dhe qė i kanė shfaqur kėto mendime. Ndonjėherė ndodh qė shtete tė vogla, qė nuk kanė ndonjė zhvillim aq tė madh u mungon hapėsira e kulturės dhe duan tė afirmojnė identitetin e tyre me tė tilla gjėra nė botė.
-Ēfarė duhet tė bėjė shteti shqiptar nė kėtė rast, a ėshtė i nevojshėm njė reagim edhe mė i fortė?
Unė mendoj se nuk duhet t'i acarojmė marrėdhėniet, qė t'i pėrgjigjemi bajonetė mė bajonetė, mė mirė me argumente e me qetėsi se sa me veprime tė tilla pėr t'i thėnė qė na bėtė kėtė dhe nuk duhet pranuar nė kėto forume. Mendoj qė qeveria jonė e ka tė drejtė atė qė nuk do tė acarohet me njė shtet fqinj, sepse acarimi nuk ėshtė i mirė gjithnjė. Mund tė zgjidhet me forma tė tjera. Shteti duhet tė jetė shumė i matur qė tė mos acarohen.
Z. Agolli ju jeni shprehur dhe mė parė lidhur me situatėn politike qė prodhuan zgjedhjen e 28 qershorit. Si do ta konsideroni qėndrimin, qė ka mbajtur opozita deri mė tani?
Partia Socialiste bėn pėrpjekje pėr tė arritur qėllimin e saj, pastaj se ēfarė bėjnė ata qė e kanė nė dorė ėshtė tjetėr. Por, veprimi ėshtė i drejtė, ėshtė demokratik dhe qė kėrkon njė zgjidhje, sepse opozita kėtė punė ka.
Ju jeni shprehur se bojkoti i PS-sė nuk duhet tė jetė pėrhershėm. Mendoni se momentalisht ai ėshtė i justifikuar?
Unė tani pėr tani s'mund tė them gjė qė tė vihet ky bojkot, por bojkotet nuk janė tė pėrhershme, tė vazhdueshme domethėnė qė 4 vjet tė rrish nė bojkot, sepse ėshtė provuar nga partitė e tjera qė e kanė bojkotuar 3 vjet me radhė. PD-ja edhe nė 2001 edhe nė 1997 e ka bojkotuar dhe nuk rezistoi dot dhe nė vitin e fundit erdhi nė Parlament. Kėshtu qė bojkotet nuk janė tė vazhdueshme pa fund, edhe PS-ja kur ta gjejė rastin do tė vijė nė Parlament.
Ndėrkohė lidhur me njė deklaratė tuajėn tė disa ditėve mė parė ka reaguar edhe ish-kryetari i PS-sė, Fatos Nano, i cili ėshtė shprehur se ju jeni pėrdorur nga Edi Rama. Si do t'i pėrgjigjeshit njė deklarate tė tillė?
Ai nuk ėshtė shfrytėzim sepse mundet qė unė mund ta kem shfrytėzuar. Fatos Nano e ka gabim atė se mė ka shfrytėzuar mua Edi Rama. Unė jam njė njeri 78 vjeē dhe kam qenė themelues i PS-sė para Fatos Nanos. Unė dhe tė tjerėt e kemi marrė Fatosin pėr tė hyrė nė PS, pėr t'u bėrė kryetar se nuk donte tė bėhej. Kėshtu qė nuk ka kuptim. Mua, njė themelues, mė paska shfrytėzuar dikush. Asnjėri nuk mė shfrytėzon mua. Unė nuk jam vetėm njė njeri qė flas vetėm pėr politikė, unė kam librat. Unė jam i pavarur dhe i lirė nga kjo anė, i pavarur relativisht. Nė mendime jam krejtėsisht i pavarur. Mos t'i vijė keq Fatos Nanos pėr kėtė gjė, se nė njė shkrim njė herė ai ka shkruar se Dritėro Agollit asnjė nuk do t'i shkojė nė varrim. Cila ėshtė me e rėndė ajo qė thashė unė apo ajo qė tha ai qė kėrkon vdekjen time sa mė shpejt qė tė mos vijė ai. Ėshtė botuar ky shkrim. Atėherė si do tė rrija unė duke folur ai nga Vjena me fjalėt mė tė kėqija. Po Edi Ramės qė i tha ndyrėsirė, mason. Pse ndyrėsira ēfarė ėshtė qenef? Dhe i ardhka keq atij pėr kėtė gjė. Po vdekja? Kur i thotė ai fjalėt, kujton se tė tjerėt hanė bar dhe nuk ia kujtojnė. Ai bėn ahengje dhe me bixhoz andej dhe me qejfet e tij dhe tha edhe atė, kurse ne kėtu blejmė domate.
28 shtator
Edi Rama, vizita e parė pas rizgjedhjes, nė shtėpinė e Dritėro Agollit
TIRANĖ- Kryetari i sapo rizgjedhur i Partisė Socialiste, Edi Rama, ishte pėr njė vizitė nė familjen e Dritėro Agollit, sė bashku me deputetėt Eduart Shalsi e Vasilika Hysi.
"Nano vėrtet jeton nė Vjenė, nė njė nga qendrat mė tė mėdha tė kulturės nė Evropė, por ai sikur nuk vinte nga Vjena, por nga qenefėt e Vjenės. Njė keqardhje e madhe ku mund tė pėrfundoj njeriu, por edhe fjalėt, jo vetėm tė kėqija, por edhe thashetheme, dmth njė diskutim nė televizor me thashetheme, filani ka thėnė kur dėgjoi qė erdha unė, filani ka thėnė kėshtu" - tha shkrimtari i njohur, nje nga figurat me te respektuara te bazės sė PS-sė.
Duke ju referuar faktit qė Rama, nuk i ktheu pėrgjigje Nanos, pas deklaratave tė tij gjatė njė interviste, ai u shpreh:
"Populli e thotė shumė mirė atė shprehjen, qė po u pėrzjeve me krundet tė hanė pulat. Ndaj mė mirė me krundet tė mos pėrziesh." - "Ėshtė njė qeveri me kėmbė shumė tė shkurtra, ėshtė qeveri xhuxhe, - tha me pas Agolli, me gjuhen e tij te njohur metaforike.
Kreu i socialisteve Rama tha nderkohe se "kushti thelbėsor, ėshtė njė: ėshtė qė tė bėjmė komisionin hetimor, me shumicė tė opozitės. Jemi gati tė hyjmė nė kuvend qė nesėr nqs ata bien dakord qė ne tė hetojmė dhe tė bėjmė transparencė pėr procesin zgjedhor dhe brenda hetimit ėshtė hapja e kutive pėr tė parė realisht se ēfarė kanė brenda kutitė, qoftė vota, qoftė lista".
"Hapen kutitė dhe gjithė populli e shikon ēfarė kanė kutitė brenda, sepse kėtė e ka ligji. Hapja e kutive i jep fund njė historie 20 vjeēare, bėj procesverbale fallco, fut vota nė kuti, bėji listat sipas qejfit, hap tjetėr listė nė kuti, tjetėr listė e shpallur, votojnė pesė herė, voto si emigrant dhe nė fund fare e pėson njė popull i tėrė, se nuk merr dot vendim, ky ėshtė thelbi i ēėshtjes, - tha Rama
Shkrimtari dhe njė figurat mitike tė Partisė Socialiste, Dritėro Agolli, e vlerėson pozitiv procesin e zgjedhjeve pėr kryetarin e ri tė kėsaj force, duke i njohur vlerat qė kanė dy kandidatėt respektivė nė kėtė garė. Menjėherė pasi votoi nė qendrėn e votimit tė vendosur nė selinė qendrore tė PS-sė, Agolli, nė njė prononcim pėr mediat ka komentuar jo vetėm garėn brenda partisė, por edhe zhvillimet politike qė rrodhėn qė pas zgjedhjeve parlamentare tė 28 qershorit. Kėshtu, ai ndryshe nga shumė kritikė tė tjerė tė kryetarit nė detyrė tė PS-sė, Edi Ramės, nuk e ka quajtur atė humbės tė zgjedhjeve parlamentare, duk
e arsyetuar se vota qė dhanė shqiptarėt nuk nxori asnjė fitues pėr tė dalluar mė pas humbėsit. Pėr rrjedhojė, ai shprehet se kėrkesat qė janė bėrė gjatė kėsaj kohe pėr dorėheqjen e Ramės dhe mos rikandidimin e tij pėr postin e kryetarit tė PS-sė nuk qėndrojnė, pasi nėse do ndodhte njė gjė e tillė, kėtė akt duhet ta ndiqnin edhe Berisha me Metėn, partitė e tė cilėve pėr Agollin, gjithashtu nuk fituan nė zgjedhje.
Nga ana tjetėr, Agolli ka bėrė tė ditur se shpresonte qė vendimi i PS-sė pėr tė bojkotuar Kuvendin tė ishte i pėrkohshėm, ndėrsa ka kritikuar si tė pamoralshme qėndrimet qė njė grup deputetėsh socialistė kanė mbajtur ndaj kėtij vendimi.
Si e vlerėsoni procesin zgjedhor dhe garėn mes dy kandidatėve?
Gara ėshtė normale. Ka dy kandidatė dhe secili pėrpiqet tė fitojė. Tė dy janė njerėz me eksperiencė nė fushėn e pluralizmit politik dhe tė shohim si do dalė.
Meqenėse nuk mund t'ju pyesim se pėr cilin votuat, ēfarė do t'i sugjeroni kryetarit tė ri?
Kryetarit tė ri tani shpejt e shpejt nuk ia sugjeron dot, siē po mė pyesni ju mua, por partia duhet tė ketė njė drejtim tjetėrlloj nga ekzekutivi, nga organet shtetėrore. Duhet qė kryetari i partisė tė jetė mė i afėrt me njerėzit, mė kokulur, tė shprehė dashurinė ndaj tė gjithėve, mos tė ketė mendjemadhėsi.
Z. Agolli, pėr shkak tė kontestimeve pėr procesin zgjedhor, grupi parlamentar socialist nuk ka pranuar tė shkojė deri mė tani nė Parlament, duke e bojkotuar atė. Sipas jush, a duhet tė shkojė PS-ja nė Parlament?
Deri kėtu, unė nuk mund ta them, sepse janė strukturat e partisė qė do ta vendosin. Po kjo parti ėshtė e domosdoshme pėr tė shkuar nė Parlament, sepse nuk mund tė merren vendimet. Mendoj se kjo ėshtė punė kohe, ma merr mendja mua, dhe ėshtė njė kėrkesė pėr tė verifikuar edhe veten dhe pėr tė ditur se vėrtetė janė bėrė kėto ērregullime dhe abuzime nė votime. Por kjo nuk duhet tė zgjasė shumė.
Po kundėrshtimet qė i janė bėrė kėtij procesi dhe vetė Edi Ramės, si i cilėsoni?
Po gjithmonė nė Partinė Socialiste ka patur tė tilla diskutime, tė tilla polemika dhe tani ėshtė njė polemikė e tillė se pėrse PS-ja nuk fitoi. Mė thoni ju cila parti fitoi?! Me aleancat e koalicionet parazgjedhore, fitoi ndonjė parti? Nuk fitoi asnjėra, as Partia Demokratike, as Partia Socialiste dhe as LSI-ja, tė tria kėto. Pasi u numėruan votat u duk kjo qė nuk fitoi asnjė. Atėherė lindi nevoja pėr njė koalicion tjetėr, jo koalicionet e vjetra dhe kėshtu qė me koalicion fitoi Partia Demokratike bashkė me LSI-nė, por tė gjithė kryetarėt e partive kanė qenė humbės dhe i kėrkohet Edi Ramės qė tė japė dorėheqjen. Dorėheqjen duhet ta japin tė tre, edhe Sali Berisha, edhe Edi Rama edhe Ilir Meta, sepse nuk pėrmbushėn ato detyra. Vetė a formonte qeveri Partia Demokratike?! Nuk e formonte dot, sepse i duheshin 71 deputetė. Por bashkė me LSI-nė a i fitoi plotėsisht, a mund tė marrė vendime tė mėdha, pėr tė cilat duhen 84 deputetė?! Nuk mundet. Atėherė kush fitoi?! Askush.
Por pavarėsisht kėsaj logjike, kemi njė grupim tė shfaqur edhe publikisht qė kundėrshton vendimin e PS-sė pėr tė bojkotuar Kuvenditn...
Grupi "Ndryshe", siē e quajnė, hedh parulla dhe nxit socialistėt qė tė bojkotojnė zgjedhjet pėr kryetarin e Partisė Socialiste. Pra, nga njėra anė je kundėr bojkotit dhe nga ana tjetėr ti je me bojkotin. Moralisht kjo ėshtė mė keq, pra njė veprim mė i keq sesa ai pėr tė bojkotuar Kuvendin. Pasi i thonė tė bojkotosh partinė tėnde.
No Comment.