Para njė dekade ishte kthyer nė njė qendėr tė vogėl rajonale peshkimi. Sot, ky qytet pret nė portin e tij mė shumė konteinierė anijesh se Dubai, Nju Jorku dhe Tokio bashkė, sipas tė dhėnave nga Shoqatės Amerikane tė Autoriteteve Portale. Nė kėtė qytet ėshtė vendosur dhe bursa e dytė mė e madhe nė vend. Rritja meteorike e Shenzhenit nga terri nė njohje globale lidhet me rritjen e Kinės. Por gjithashtu ilustron faktin sesi globalizimi i kthen qytetet dytėsore nė qendra tė fuqishme komerciale. Shenzhen renditet i dhjeti nė njė listė tė qyteteve mė tė fuqishme tė reja botėrore. Ai vjen pas fqinjėve tė tij si Shangai dhe Pekini, tė cilėt renditen nė vend tė parė dhe tė dytė. Renditja ėshtė kryer nga MasterCard Worldwide Emerging Markets Index, i cili rendit tregjet botėrore qė po bėhen tė fuqishme nė bazė tė tetė kritereve, siē ėshtė ambienti pėr biznes, rritja ekonomike, mjedisi ekonomik etj.
Mė pas, ekzaminimi vazhdon me lidhjet qė ka qyteti me botėn, siē ėshtė fluturimi komercial dhe trafiku detar; sa i arsimuar dhe si i ka instalimet elektronike qyteti; cilėsia e jetės dhe siguria. Teksa kriza financiare botėrore bėn progres, qytetet mė pak tė ekspozuara ndaj basteve tė kėqija nė tregun e kredive janė nė pozicion mė tė favorshėm pėr tu rritur mė tej. Edhe pse pikėt e Budapestit janė mjaft tė larta nė listė, nevoja e fundit e Hungarisė pėr njė plan shpėtimi prej 6.5 miliardė dollarėsh nga Banka Qendrore Evropiane, tregon pėr telashe.
Mė pak tė ekspozuara ndaj krizės financiare deri tani janė qytetet kineze, tė cilat dominojnė nė listė. Qytetet e vogla mund tė jenė njė platformė globale pėr zgjerimin global tė kompanive, shprehet Saskia Sassen, profesor nė Komitetin e Universitetit tė Kolumbias pėr Mendimin Global. Shumė prej kėtyre ekonomive tė reja nuk janė financializuar si ato tė vendeve tė zhvilluara. Ne dikur mendonim se ky do tė ishte pengesė, por mund tė kthehet nė avantazhin mė tė madh tė kėtyre qyteteve, shprehet Sassen.
1. Shangai, Kinė
Pikėt e pėrgjithshme: 66.01
Ambienti ekonomik dhe tregtar: 8.29
Rritja dhe zhvillimi ekonomik: 9.83
Ambienti pėr biznes: 10.04
Ambienti i shėrbimeve financiare: 7.67
Marrėdhėniet tregtare: 9.57
Marrėdhėniet e arsimit dhe IT-sė: 7.31
Cilėsia e jetės: 7.39
Rreziku dhe siguria: 5.91
2. Pekin, Kinė
Pikėt e pėrgjithshme: 62.35
Ambienti ekonomik dhe tregtar: 8.29
Rritja dhe zhvillimi ekonomik: 9.82
Ambienti pėr biznes: 10.04
Ambienti i shėrbimeve financiare: 5.49
Marrėdhėniet tregtare: 8.49
Marrėdhėniet e arsimit dhe IT-sė: 7.71
Cilėsia e jetės: 6.76
Rreziku dhe siguria: 5.57
3. Budapest, Hungari
Pikėt e pėrgjithshme: 58.82
Ambienti ekonomik dhe tregtar: 8.94
Rritja dhe zhvillimi ekonomik: 5.05
Ambienti pėr biznes: 11.02
Ambienti i shėrbimeve financiare: 5.21
Marrėdhėniet tregtare: 5.41
Marrėdhėniet e arsimit dhe IT-sė: 5.71
Cilėsia e jetės: 8.37
Rreziku dhe siguria: 9.11
4. Kuala Lumpur, Malajzi
Pikėt e pėrgjithshme: 58.63
Ambienti ekonomik dhe tregtar: 9.04
Rritja dhe zhvillimi ekonomik: 5.99
Ambienti pėr biznes: 11.87
Ambienti i shėrbimeve financiare: 6.01
Marrėdhėniet tregtare: 6.05
Marrėdhėniet e arsimit dhe IT-sė: 4.37
Cilėsia e jetės: 7.38
Rreziku dhe siguria: 7.38
5. Santiago, Kili
Pikėt e pėrgjithshme: 57.76
Ambienti ekonomik dhe tregtar: 10.34
Rritja dhe zhvillimi ekonomik: 6.04
Ambienti pėr biznes: 11.51
Ambienti i shėrbimeve financiare: 4.91
Marrėdhėniet tregtare: 4.12
Marrėdhėniet e arsimit dhe IT-sė: 5.05
Cilėsia e jetės: 7.77
Rreziku dhe siguria: 8.02
6. Guangzhou, Kinė
Pikėt e pėrgjithshme: 56.98
Ambienti ekonomik dhe tregtar: 8.92
Rritja dhe zhvillimi ekonomik: 9.8
Ambienti pėr biznes: 10.04
Ambienti i shėrbimeve financiare: 3.7
Marrėdhėniet tregtare: 5.88
Marrėdhėniet e arsimit dhe IT-sė: 6.63
Cilėsia e jetės: 6.65
Rreziku dhe siguria: 5.98
7. Meksiko Siti, Meksikė
Pikėt e pėrgjithshme: 56.85
Ambienti ekonomik dhe tregtar: 8.24
Rritja dhe zhvillimi ekonomik: 5.73
Ambienti pėr biznes: 11.01
Ambienti i shėrbimeve financiare: 6.34
Marrėdhėniet tregtare: 6.57
Marrėdhėniet e arsimit dhe IT-sė: 4.87
Cilėsia e jetės: 7.87
Rreziku dhe siguria: 6.22
8. Varshavė, Poloni
Pikėt e pėrgjithshme: 56.77
Ambienti ekonomik dhe tregtar: 8.4
Rritja dhe zhvillimi ekonomik: 4.56
Ambienti pėr biznes: 10.81
Ambienti i shėrbimeve financiare: 5.12
Marrėdhėniet tregtare: 5.5
Marrėdhėniet e arsimit dhe IT-sė: 5.43
Cilėsia e jetės: 8.2
Rreziku dhe siguria: 8.76
9. Bangkok, Tailandė
Pikėt e pėrgjithshme: 56.74
Ambienti ekonomik dhe tregtar: 8.58
Rritja dhe zhvillimi ekonomik: 4.95
Ambienti pėr biznes: 10.99
Ambienti i shėrbimeve financiare: 6.11
Marrėdhėniet tregtare: 8.81
Marrėdhėniet e arsimit dhe IT-sė: 4.26
Cilėsia e jetės: 6.69
Rreziku dhe siguria: 6.09
10. Shenzhen, Kinė
Pikėt e pėrgjithshme: 54.47
Ambienti ekonomik dhe tregtar: 8.29
Rritja dhe zhvillimi ekonomik: 9.81
Ambienti pėr biznes: 10.04
Ambienti i shėrbimeve financiare: 4.31
Marrėdhėniet tregtare: 4.96
Marrėdhėniet e arsimit dhe IT-sė: 5.59
Cilėsia e jetės: 6.4
Rreziku dhe siguria: 5.71/tirana observer/