Duket se me zhvillimin e njerėzimit transformohet dhe nevojėn pėr autonomi dhe pavarėsi, ndėrsa numri i shteteve tė njohura tė pavarura tė botės ėshtė nė rritje.
Fillim tė shekullit tė 19 ka qenė njė total prej 90 vendeve, ndėrsa numri sot ėshtė 203 Disa nga udhėheqėsit e sotėm nė sipėrfaqe dhe numrin e banorėve janė edhe mė tė vogla se qyteti mesatar. Ju paraqesim me te vegjelit prej tyre.
1 Qyteti i Vatikanit
Me njė sipėrfaqe prej 0,4 km2 dhe 770 banorė, Vatikani ėshtė vendi me i vogėl nė botė. Duke pasur parasysh se ajo ėshtė njė lagje nė qendėr tė Romės, qytetin e shenjtė ėshtė njė fenomen unik nė botė dhe pėr kėtė arsye gėzon njė status tė veēantė.
2 Monaco
Principata e Monakos ėshtė pak mė e madhe se e Vatikanit, i cili ėshtė njė sipėrfaqe prej 0,7 km2 zė vendin e dytė nė kėtė listė. Megjithatė, pasi ky shtet ka sipėrfaqe prej njė numėr mbresėlėnės tė banorėve, qė ėshtė 32.000, shumica e tė cilėve nuk jetojnė gjatė tėrė vitit nė kėtė oazė tatimore.
3 Nauru
Ky shtet ishull ka njė sipėrfaqe prej 21 km2, i vendosur nė Micronesia nė Paqėsor e Jugut. Nauru ėshtė republika me e vogėl e pavarur nė botė dhe ėshtė republika e vetem pa asnje kryeqitet.
4 Tuvalu
Tuvalu ėshtė njė vend qe perfshin nėntė ishuj dhe ėshtė e vendosur nė rrugėn midis Australisė dhe Hawaii. Zona saj i pėrgjithshėm ėshtė 26 km2, sot ka 13.000 banore.
5 San Marino
San Marino ėshtė shteti mė i vjetėr nė Evropė, njė territor prej 61 km2, e vendosur nė pjesėn qendrore tė Italisė. Sot ka rreth 30.000 banorė.
6 Lihtenshtajni
Lihtenshtajni eshte shtet alpenik me njė sipėrfaqe prej 162 km2, e vendosur nė mes Zvicrės dhe Austrisė. Sot ka 35.000 banorė.
7 Ishujt Marshall
Ky shtet ishull ndodhet nė mes tė Pacific dhe pėrbėhet nga 34 ishuj, dhe fitoi pavarėsinė e saj nė 1986 nga Shtetet e Bashkuara. Sot ka 62.000 banorė.
8 Saint Kits dhe Nevis
Ky vend ėshtė nė Amerikėn Qendrore dhe nje pjese te ishujve te karaibeve.Pėrbėhet nga dy ishuj me origjinė vullkanike totale perfshin nje zone prej 261 km2 . Ėshtė i pavarur qe nė vitin 1983 dhe sot ka rreth 43.000 banorė.
9 Seychelles
Republika e Seychelles ėshtė njė shtet ishull nė Oqeanin Indian shtrihet nė arkipelag prej 115 ishuj. Zona saj i pėrgjithshėm ėshtė 450 km2 dhe ka rreth 88.000 banorė, e cila ėshtė mė e ulėt se ēdo vend tjetėr nė Afrikė.
10 Maldives
Ky ishull ndodhet nė jugperėndim tė bregdetit indian. Pėrbėhet nga 26 ishuj dhe 1.000 ishuj te vegjel. Sipėrfaqja e pėrgjithshme e republikės ėshtė rreth 300 km2 dhe sot ka vetėm 309.000 banorė./kuriozitete/