Sadik Krasniqi, poeti qė flet nga diaspora
Vėshtrim pėr librin, " Oazė palmash tė djegura " tė autorit Sadik Krasniqi, botuar nė vitin 2011 nga shtėpia botuese " Faik Konica " nė Prishtinė
Librit me poezi " Oazė Palmash tė djegura ", i prinė epitafi poetik; / nė mes neshė perde dheu dhe pikllim nė rritje bari/. Sadik Krasniqi, spontanisht duke e nderuar lexuesin, sikur e paralajmėron tė njejtin, pėr nismėn, hapjen solemne, prezantimin e librit me fjalė tė gdhendura.
Krejt ndryshe prej engjujve qė ecin drejtė parajsės, poeti mbetet gurė nė brendinė e Dunės, i ngujuar nė unazėn ranore. I etshėm shikon qiellin, pret njė rigė shiu, lutet i zemėruar tej mase, dhe vargu artikulohet; /ikjes mos t'i hedhet dhe varri/.
Njėrin prej mėrgimtarėve- pėrsonazh tė kėtij gjerdani poetik, hero tė punės dhe tė familjes, mėrgimi i idhėt e drejton nė vendlindjen e shenjėt, qė dhimbjet dhe shpirti i tij i lodhur tė pushojnė. Diagnozė e njė stadiumi terminal qė e pėrcjell, nuk i len kohė dhe hapsirė ēmalljes. Ndėrmjet jetės dhe vdekjes nė moshė tė re, ai lutet qė tė takoi nėnėn e tij para se tė niset drejt amshimit.
Majė flakės e gjuhėthikės bar i egėr rritet
------------------------------------------
Babai i poetit e pėrjetoi rėndė ikjen e tė birit nė mėrgim. Para se tė udhėtonte ai nga kjo botė ishte lutur qė tė binte shumė shi. Dėshironte tė zhvillohej flora, tė plotėsohej sofra e familjes, tė rrethohej nga ngjyrat e jetės, tė mos mbetej engjėll i vetėm nė lėndinen e blertė.
Jo rastėsisht Sadiku e viziton Oazėn e gjelbėrt nė parkun e njohur tė lisave nė Bad Salzhausen tė Gjermanisė. Takimi me Qyqen e mėrzitur dhe tė vetmuar qė nuk ka frymė t'i kukatė krejt pranverat e djegura nė lisin e vendlindjes sė tij arsyeton qėllimin, pėrzgjedhjen, prehjen...
Kurbeti mbetet Oazė Palmash tė djegura, perde loti, zėnje e diellit, mace e zezė, gojė e gjarpėrit qė e gėlltitė diellin. I gjason ferrit pesė shekuj tė gjatė mbi Kosovėn e tij nė vjeshtėn e vonė- verėn e plakave, ku urata hyn nė kopsht me vdekjen e brymtė ndėrsa gjaku i ligė me thikėn e ngulur nė fluturimin e beftė edhe pas mallkimit edhe pas apokalipsit nuk freskohet.
Autori i kėtij vėllimi me poezi, e vėren Engjėllin pėrtej perdes prej lotit, nė heshtje. I papyetur nga syri i trishtuar, vjen nė vehte dhe qanė. Vėrtetohet mirė e pastai pėrkujton i shastisur skenėn ende tė freskėt, kur kopeja e deleve tė bariut qė e njihte, s'e kullosnin dot barin e egėr qė i kishte ngrėnė varret.
Flet nė vehte, hamendet nėse ėshtė duke ėndėrruar, ose nė jermi!
Pyet pa zė, kėrkon arėsyen; pse veteranėt e luftės, takohen shpeshėherė nė mėngjes, pse i pėshtyjnė gazetat nė faqen e parė? Kush ėshtė ai qė nuk i pėlqen mollat e vendlindjes, edhe pse prej vrimave tė zeza dalin krimbat e jetes?
Konstaton; Martirėt- shpirteshtėrat e Kosovės, qė edhe pas luftės ende nuk u dihet varri, nuk dėshirojnė tė mbetėn vetėm nė Baladė, e duan kthimin triumfal me nga njė lule gjaku nė hijet e vendlindjes sė ēliruar.
Emėrton; " Kodėr tė kafkave", autori i vėllimit " Oazė palmash tė djegura ", Tivarin e plisave tė vrarė dhe Goli Otokun famėkeq- ishuj tė veshur nė kėmishėn e vdekjes, qė gėlltitėn pa mėshirė rininė dhe jetėn e shumė shqiptarve tė pafajshėm.
Noton raportimin nė kohė lufte ( viti 1999)tė humanistes franceze Anrjeta, prej njė qyteti tė Kosovės; " nė rrugė kishte vetėm qen dhe polic, qyteti ishte i vdekur ".
E tmerronte atėbotė por edhe dhjet vjet pas luftės, kujtimi i Prishtinės me ish portat e vdekjes, ferrin, lotėt e nėnave tė shkreta...
Nė krahėt e kurbetit
---------------------
Me kalimin e kohės babai dhe nėna qė nė njėren anė i mungojnė shumė dhe nuk i zavendėson kush, radhiten meritueshėm nė shenjėtėri, vizion, jo vetėm me gjuhėn simbolike por edhe si njė filozofi, prehje shpirtėrore.
Poeti mediton, ngjalljen e kreshnikut, i thurė baladė.
E shalon doriun ngjyrė hėne, e kaluron deri tek kullė e shkretė. e ai ,sa herė bjen shi hingėllon, lajmėron vetėtimėn. Shtėpinė e poetit e kafshon blozė e zezė.
Pėrgėzohet qifti Kadriu, qė u bėnė prindėr tė dy fėmijve tė luftės sė Kosovės. Meritojnė tė notohen dhe tė pėrkrahen fuqishėm. Kėta ju mundėsuan kėtyre pėllumbave qė me flautė tė luajnė vallen e rrites.
Sadik Krasniqi, veq tjerash kujton mbrėmjet e ėmbla, nė Idylėn e tij tė lindjes. Bashkėfshatarėt e tij kėtheheshin nga Prishtina, donin dhe dinin t'i takonin, gėzonin fėmijėt me sheqerka dhe dhurata tjera modeste.
Figura e nėnės vizatohet; Ikonė e shenjėt. Shpirti i saj mori udhėn e bukės deri tek vera plot me xixillonja dhe me erė kalliri nė fushėn e blertė. Me fije bari ajo e qepte liqenin sė bashku me qiellin. E dėshiron nga duart e arta tė saj gatimin e bukės prej dheut me ujė shiu e kripė loti.
Ndėrmjet cikleve " Kujtim i shastisur " dhe " Sfond i akulltė " brenda pėr brenda " Alkimia e nėnės ", qėndiset me njė mjeshtėri tė rrallė, psalmi: / Engjėlli ynė i Hyjit/ me shpirtin tėnd/ marrim frymė/ bėjmė magji/ lutja bėhet dritė/ e amshueshme bėhet parajsa/. Njė zbrazje shpirtėrore- poetike pėr nėnėn Tereza.
Poeti viziton pas 15 vjetesh qytetin Peja dhe prehet tek varri i quajtur N... Len tė kuptohet se shpirti i tij ka njė kėnd tė rezervuar pėr kėtė pėrsonalitet me tė cilin punuan shumė pėr pajtimin e gjaqeve.
Qėndisje e pėrmbledhjes me vargje
--------------------------------
Qielli, qese gjigante e najlonit fluturon nėper shi, vrimat e tij, vetėtima mundohet t'i arnoj me penjė flake. Nė shkretėtirėn e kujtimeve tė vdekura, Sadiku zgjatė vetėm gishtėrinjėt pėr ta kapur mėrzinė pėr flokė. E vėshtron Ulqinin e kaltėrt nė tė kuqėrremėt, tė cilin shtresė e dendur e mjegullės e mbulon sė bashku me Plavėn, Gucinė dhe Ēamėrinė.
Nė ikjen pa ndjekje, lutet pėrshpirtėrisht, zot mė ēel portėn e ėndrres.
Vasha, luan me flautė nėn hijen e palmės. Liqeni i kaltėrt, qetas stėrpikė bebėzat e Dunės qė dridhet. Nė vendlindje e pret me padurim ritakimin me tė fejuarin e saj.
Dhe pėrfundon autori librin e tij tė dytė me poezi " Oazė palmash tė djegura ", tė strukturuar nė gjashtė cikle, tė redaktuar nga Nazmi Rrahmani, pėrsėri me epitafin- tekst i shenjtė qė mbetet nė mendjen e lexuesit, skalitet nė kujtesė: /nė mes nesh perde dheu dhe pikėllim me rritje bari/.
Poeti dhe publicisti Sadik Krasniqi, ka tė botuar edhe vėllimin tjetėr me poezi " Ofshamė nė urnė ", ėshtė pėrfshirė edhe nė disa antologji poetike, shkruan tregime, vėshtrime kritike, shkrime publicistike.
Puna e tij ėshtė shperblyer dhe ēmuar disa herė me radhė. Libri mė i ri u promovua nė Stuttgart, sė bashku me librat e disa krijuesve tjerė nė mbrėmjen poetike qė organizoi Lidhja e shkrimtarėve, artistėve dhe krijuesve shqiptar nė Gjermani. /BotaSot/