Nuk ka njeri qė mos ta ndiejė atė. Edhe ata qė e duan veten e besojnė mė tepėr nė tė. Por ka tė tjerė qė e vuajnė mė shumė shtrėngimin nė stomak duke u bėrė agresiv nė punė, dashuri apo nė komunikim me tė tjerėt. Pse ndodh xhelozia? A mund tė evitohet kjo sėmundje shoqėrore? Ja mėnyrat interesante tė cilat nuk i dinit
Keni ndjerė ndonjėherė zėt pėrkundrejt njė personi tjetėr vetėm sepse ai ka arritur sukses? A ju duket sikur ndonjėherė suksesin e tė tjerėve nuk e vlerėsoni aq sa duhet duke e bazuar atė nė disa arsye fare tė vogla, vetėm pėr tu ndjerė mė mirė me veten tuaj? Pėrmes eksperiencave tė pėrditshme tė vėzhguara nga psikologė tė ndryshėm ėshtė observuar se ky emocion instiktiv pėrpiqet thjesht tė mbrojė egon tonė, duke e fshehur nga pamjaftueshmėritė dhe pasuguritė tona. Mendja jonė ėshtė aktive pėr tė na mbrojtur nga ēdo lloj pakėnaqėsie sado e vogėl dhe e paarsyeshme tė jetė. Por pėr ēfarė shėrben e tėrė kjo?
Jo vetėm qė ndjenja e xhelozisė nuk ėshtė aspak e favorshme pėr tė ndėrtuar njė raport shoqėror si dhe dashuror si dhe njė komunikim efektiv, pėr me tepėr ajo na bėn tė ndihemi keq. A e keni ndjerė ndjenjėn e pakėndshme qė ju mbrėthen? Apo shtrėngimin e vogėl nė stomak? Pse gjendemi nė kėtė lloj situate?
Nė marrėdhėnie me tė tjerėt, ky emocion ėshtė kaq depėrtues dhe i menjėhershėm saqė njerėzit nuk kanė as kohė pėr tė reflektuar dhe pėr ta vlerėsuar siē duhet. Xhelozia thyen komunikimin, dhembshurinė, si dhe shkatėrron raporte. Impakti qė ajo ka nė njė njė raport intim mund tė jetė shkatėrrues. Kur je nė njė gjendje xhelozie, ne operojmė me njė gjendje instiktive pėr tė shpėtuar.
Ne nxjerrim pa e kuptuar gjithė frikėn tonė. Nė kėtė gjendje ne jemi irracionalė dhe e vetmja gjė pėr tė cilėn mendojmė ėshtė vetja jonė. Nuk mendojmė se ēfarė tė tjerėt mund tė ndiejnė. Por kur ne veprojmė nga njė gjendje bollėku, e lėshojmė shpirtin human dhe mendojmė me dhembshuri kundrejt tė tjerėve. Arrijmė tė ēlirojmė veten nga emocionet negative.
Nė njė vend pune xhelozia ndihet nė shumė raste dhe ajo shprehet nė situata nga mė tė ndryshmet. Ne mendojmė shpesh nėse ai ose ajo ėshtė mė e mirė se ne dhe kėshtu mendojmė se do tė zėvėndėsohemi. Duam shumė vėmendje, dashuri e pėrkushtim pėr tu mos ndjerė xhelozė, sepse brenda nesh shfaqet njė fėmijė qė pėrqafon egon si pjesėn mė tė pambrojtur. Gjithsesi tė duhet punė pėr ta shėruar kėtė sėmundje shoqėrore. Me pak besim dhe mendje tė hapur gjithēka do tju duket mė e lehtė.
Pėrjetoje ndjenjėn tėrėsisht
Pėr ta larguar xhelozinė, mjafton tė shohėsh se si ajo u bė pjesė e jotja. Analizo sekuencat e mendimeve dhe tė emocioneve nė sistemin tėnd dhe mė pas fshiji ato duke arsyetuar tėrė procesin me inteligjencė.
Nuk mjafton vetėm tė kritikuarit e vetes se ndjenja e xhelozisė nuk ėshtė aspak pozitive. Nuk do tė mjaftonte qė ne ta largonim kėtė fenomen nga vetja. Nėse bėhemi mė tė ndėrgjegjshėm rreth saj dhe i shkojmė situatės pėrtej, duke e parė atė nė rrėnjėt e saj, do tė fillonim tė eliminonim emocionet negative. Lėreni veten ta pėrjetoni plotėsisht ndjenjėn e xhelozisė. Duke u pėrballur me tė do tė shihni se si ajo do tė zvogėlohet gradualisht. Ja se si duhet tė veproni mė konkretisht.
Gjeni njė vend ku asnjėri nuk mund tju shqetėsojė. Mbyllini sytė dhe filloni tė ndjeni xhelozinė. Vėshto brenda vetes se prej nga buron kjo ndjenjė? Si reflektohet ajo nė trupin tuaj? A ju shtrėngon mė tepėr fyti? Apo stomaku? Ju dhemb zemra? Bėhu vėzhgues. Ėshtė e rėndėsishme ti lini ndjenjat tju dalin nė sipėrfaqe. Vini re qė ajo qė del nuk jeni ju realisht, por nevoja e egos suaj pėr vėmendje nė emėr tė mbijetesės. Vazhdoni tė vėzhgoni dhe ndjenjat tuaja do tė fshihen gradualisht, duke bėrė kėtė praktikė do tė kaloni nga perspektiva e njė egoje dhe do tė shihni realitetin nga perspektiva e njė ndėrgjegjeje mė tė zhvilluar.
Duaje veten
Nėse nuk e pranon veten tėnde tėrėsisht dhe ta duash atė ashtu siē ėshtė, ju do tė jeni mė tė gatshėm pėr ta krahasuar atė me tė tjerėt duke gjetur te vetja mangėsira inekzistente
Vlerat e vetes rriten nėse dashuria dhe vlerėsimi ndaj saj rritet. Njerėzit tė cilėt janė rehat me veten e tyre dhe tė sigurt nė cilėsitė e tyre, rrallė lėnė qė xhelozia ti kontrollojė. Shiko brenda vetes, shpenzo kohė me veten, njihe veten tėnde tė vėrtetė. Fokuso mė shumė te vetja se sa te personi qė ke pėrballė. Pėrdor dėshirat e tua pėr tė ndryshuar perceptimet e gabuara. Duhet tė dish se ke gjithēka qė tė nevojitet pėr tė qenė e plotė, e vėrtetė dhe e lumtur. Mendo se nėse ndjen se tė mungon diēka i ke tė gjitha ftėsitė pėr ta pasur atė, mjafton tė kesh vullnetin e mirė.
Ndalo sė krahasuari
Krahasimi ėshtė fara ndėrsa xhelozia fruti. Krahasimi tė ēon gjithmonė nė xhelozi, dhe janė tė dyja gjendje tė krijuara tė mendjes. Mendja jonė ėshtė kaq e etur pėr krahasim saqė shpesh na del nga kontrolli. Ėshtė e nevojshme ta evitojmė kėtė sjellje tė krahasimit pėr tė parė se si janė gjerat vėrtet. Fillo tė vlerėsosh ndryshimet. Shiko mbi tė gjitha pėrfitimet e unicitetit tėnd!
Krahasimi dhe gjendja e saj nuk ka fund nė fakt sepse edhe pritshmėritė tona nuk kanė fund. Kujtoni herėn e fundit qė pėrmbushėt njė qėllim tė dėshiruar? Apo morėt diēka qė prisnit. Ēfarė ndodhi katėr javė mė vonė? A e vlerėsove vėrtet kaq shumė?
Gjej se ēfarė tė kėrcėnon ty
Pyet veten se ēfarė nuk tė pėlqen dhe duket se tė kėrcėnon vazhdimisht. Pėr ēfarė ndihesh i pasigurtė? Ēfarė ke frikė se mund tė humbasėsh? Ēfarė mendon se meriton? Sapo ta kuptosh, pėrpiqu ta kalosh kėtė gjendje pasigurie me njė plan tė fortė dhe efikas. Shiko se si mund ta vlerėsosh kėtė situatė nga njė gjendje bollėku dhe vetėkėnaqėsie sesa nga njė kėndvėshtrim i frikshėm.
Shkruaj pėr gjendjen tėnde
Psikologėt sugjerojnė se njė nga mėnyrat mė tė mira pėr tė larguar ndjenja tė cilat na kėrcėnojnė e tė cilat nuk i duam ėshtė tė shkruajmė pėr to nė njė copė letėr. Duke i shkruar kėto mendime, ju jepet njė mundėsi pėr tė shprehur veten, ashtu sikurse vendosen dhe opsionet e zgjidhjes sė problemit nė fletė. Ėshtė si ta shohėsh qytetin larg nga njė aeroplan, pasi kėshtu krijon njė vizion mė tė qartė tė pikturės sė madhe. Pyet veten pse ndihem kėshtu. Shkruaj tė gjitha arsyet nė letėr. Shkruaj pa hequr gjėra, ēdo gjė qė tė vjen nė mendje. Sapo tė gjesh arsyet shkruaj se ēmund tė bėsh pėr ti evituar ato. Kėrko brenda pasigurisė tėnde!
Bėhu realist
Pyet veten, a ėshtė ai person njė rrezik i vėrtetė pėr ty? Pėr marrėdhėnien tėnde, apo pėr biznesin qė ke krijuar?
A ėshtė ajo qė po ndjen njė ndihmė apo pėrfitim pėr ty apo pėr ndonjė tjetėr tė pėrfshirė? Nėse nuk ndihesh mirė e pėr mė tepėr e gjithė situata nuk ėshtė aspak ndihmuese, atėherė a ka kuptim qė tė vazhdosh tė ndihesh kėshtu?
A ka ndonjė mėsim qė unė po mėsoj? Cili ėshtė frymėzimi qė po pėrfiton nga kjo situatė? Janė tė gjitha kėto pyetje qė duhen bėrė vetes pėr tė qenė realist.
Gjej forcėn
Fokusohu nė forcėn tėnde dhe cilėsitė unike qė ke. Pėrpiqu tė ndihesh mirėnjohės pėr dhuntitė qė ke apo aftėsitė me tė cilat je i bekuar. Sapo ti kesh identifikuar se cilat janė atėherė ndrysho fokusin.
Zhvendosu nga objektivi negativ
Kur ndihemi keq dhe nė mėnyrė negative ėshtė e vėshtrirė ndonjėherė tė mendojmė nė mėnyrė racionale. Jemi kaq shumė tė fokusuar nė ndjenjat negative saqė e humbasim objektivin tonė real. Ndryshoje gjendjen emocionale qė tė karakterizon duke ndryshuar edhe objektivin qė tė bėn tė ndihesh xhelozė. Si pėr shembull, do tė ishte shumė mirė sikur tė bėje pak vrap, apo pse jo tė laje enėt. Sapo tė jesh qetėsuar do ti shohėsh gjėrat mė ndryshe pa mjegulla dyshimi apo xhelozie.
A ėshtė kjo ajo qė duam?
Duke u ndjerė kėshtu, i japim mė tepėr rėndėsi seē duhet ndjenjės sonė duke u shpėrqendruar nga punėt dhe objektivat tona. Nė shumė raste ne jemi ata qė e ushqejmė ndjenjėn e xhelozisė duke u pėrqendruar e foskuar pas ndjenjave tė ēastit mė shumė seē duam. Nė fund tė fundit korrim atė qė mbjellim. Po nėse do tė ishe nė pozicionin e tjetrit si do tė ndiheshe. Si mendon se ndihet ai tjetri? Vendoseni veten tuaj nė pozicionin e tjetrit. Nėse shohim dikė qė ėshtė mė i suksesshėm se ne nė tė njėjtėn fushė, festojeni suksesin e tyre sikur tė ishte juaji dhe pėrdoreni rastin e tyre si njė model pas tė cilit duhet tė kapeni fort. Kjo ėshtė mėnyra mė e mirė pėr tė arritur sukses pa u ndjerė i ndrydhur nga xhelozia, kjo ndjenjė shoqėrore dhe personale aspak e shėndetshme!