Publiku po i rikthehet muzikës klasike

Intervistë me muzikologen Rreze Kryeziu

Na thoni diçka më shumë për fillimet e para të marrjes me muzikë?

Kryeziu: Kam qenë vetëm 8 vjeçare, kur fillova të merrem me muzikë, pastaj vijova shkollën e ulët të muzikës në Prishtinë “Prenk Jakova”, në instrumentin e pianos. Pas përfundimit të shkollës së ulët gjashtë vjeçare të mesme në drejtimin teorik, regjistrova Fakultetin e Arteve, degën e pedagogjisë muzikore, të cilën tashmë e kam përfunduar. Pasi që në vendin tonë nuk ka ekzistuar dega e muzikologjisë, na është mundësuar nëpërmjet kërkesave, që kemi bërë dhe falë ndihmës së profesorit dhe mentorit tim Engjëll Berishës, është hapur dega e parë e muzikologjisë në Akademinë e Muzikës në Kosovë. Tashmë i kam përfunduar studimet dhe jam muzikologia e parë nga Akademia e Muzikës në Prishtinë.

Si njohëse e re e muzikës klasike, çfarë mendoni për zhvillimin e saj në vendin tonë?

Kryeziu: Fatkeqësisht muzika artistike tek ne është paraqitur dhe është zhvilluar shumë më vonë se tek popujt e tjerë. Kjo ka ndodhur si pasojë e rrethanave historike, që secili shqiptar në Kosovë i njeh, rrethana të cilat e kanë bërë të pamundur zhvillimin e këtij zhanri edhe në shoqërinë tonë. Mirëpo falë punës së madhe të kompozitorëve, krijuesve dhe përgjithësisht artistëve, muzika artistike tek ne ka arritur të zhvillohet për një kohë të shkurtër e të shpejtë dhe vazhdon edhe sot të qëndrojë, në këto kushte ekzistuese, por prapë kjo është një gjë pozitive. Edhe në Akademinë e Muzikës, ka një interesim të madh e po ashtu edhe në festivale të ndryshme atë muzikës artistike.

Mendoni se publiku i është rikthyer muzikës klasike?

Kryeziu: Vitet e fundit fatmirësisht, është një prani më e madhe e një publiku shumë të mirë. Dukshëm vërehet një pjesëmarrje e njerëzve nëpër festivale dhe koncerte të ndryshme që zhvillohen në vendin tonë. Në përgjithësi është një interesim më i madh i audiencës për muzikën klasike se vitet e kaluara. Por fatkeqësisht në publik shihen fytyra të njëjta, që jemi mësuar t’i shohim nëpër koncertet tona, megjithatë është një respekt i madh, që po i bëhet muzikës klasike dhe artistëve që e kultivojnë atë. Në çdo vend ekzistojnë edhe zhanre të tjera të muzikës, por mbi të gjitha është muzikë dhe respekti ekziston për të gjitha format e artit dhe preferencat janë personale.

Si e vlerësoni muzikën shqipe sot dhe çfarë i duhet më shumë asaj?

Kryeziu: Muzika shqipe apo ajo burimore popullore, për të gjithë studiuesit e muzikës serioze artistike, është shumë e rëndësishme dhe çdo njëri prej nesh ka respekt shumë të madh dhe e çmon muzikën popullore shqipe. Para se të fillojnë hapat e parë të muzikës artistike tek ne, të vetmen pasuri muzikore kompozitorët e kanë pasur folklorin dhe melosin shqiptar. Po mos të ishte ai, nuk do të kishin ekzistuar as veprat e para të kompozitorëve tanë gjegjësisht veprat e para të muzikës artistike në Kosovë.

Na flisni pak për projektet tuaja aktuale dhe ato që planifikoni t’i realizoni?

Kryeziu: Aktualisht jam shumë e angazhuar, në punën time si muzikologe dhe asistente e prof. Berishës, të cilin e falënderoj shumë për ndihmën që më ka ofruar në rrugëtimin tim artistik dhe profesional. Jam duke marrë pjesë në disa festivale që po mbahen në Kosovë dhe nëpër tribuna të ndryshme muzikore. Jam anëtare e bordit të “Dam Fest” dhe paralelisht jam e angazhuar edhe si pjesëmarrëse në Festivalin e Shopenit këtu në Prishtinë. Sa i përket planeve për të ardhmen, synimi im gjithnjë ka qenë të arrij 30 % sa ka arritur profesori i nderuar E. Berisha, që është edhe një ndër themeluesit e profesorët e parë të Fakultetit të Muzikës këtu. Qëllimi im është të vazhdojë punën në fakultet, hapjen e degës së muzikologjisë në të ardhmen, me shpresë që edhe unë do të jem ajo që do të nxjerrë kuadro të reja, meqenëse është një mungesë e madhe.

Së fundi, çfarë do t’i sugjeronit brezit të ri, cili është mesazhi juaj për artistët shqiptarë?

Kryeziu: Do të doja të filloja së pari me mesazhin më të rëndësishëm e që është, sa më shumë mësim për brezat e rinj. Ata duhet ta dinë që në Kosovë dhe çdo vend tjetër të botës është koha, kur duhet të kesh patjetër studimet, që të arrish diçka në jetë. Të punojnë pasi edhe unë kam qenë studente dhe aktualisht jam studente e magjistraturës në Shkup. Kam kaluar ditë shumë të vështira për të arritur këtu ku jam sot, ditë kur jam ndjerë shumë e lodhur, por asnjëherë nuk jam dorëzuar. Puna një ditë do të shpërblehet.