Shteti
Pikėt
Titulli Preferuar
nga Shkencetaret kane zbuluar se fundmi se dhimjet edhe pse shpesh mund te jene te padurueshme, mund te shpetojne jeten e njerezve.
Ēdo vit shpenzohen miliona nė ilaēe tė cilat lehtėsojnė dhimbjet, qoftė kur bėhet fjalė pėr njė dhimbje kokė tė zakonshme ose pėr shėrimin e sėmundjeve serioze. Megjithatė, shkencėtarėt pohojnė qė ajo ndjenjė e tmerrshme luan rol kyē nė mbajtjen e njerėzve gjallė, sepse vė nė lėvizje proceset e fshehta shėruese. Zbulimi i ri ėshtė shuplakė pėr punėtorėt mjekėsorė tė cilėt me dekada pohojnė qė dhimbja gjithmonė shtyn shėrimin e tė sėmurit. Megjithatė, mjekėt edhe nė tė kaluarėn, mė saktė nė shekullin e 19-tė kanė besuar qė dhimbja ėshtė kyē pėr procesin e shėrimit.
Tani besimet e mjekėve viktorianė janė treguar tė sakta, veēanėrisht te tė sėmundjet siē janė sulmi nė zemėr, angina pektoris, diabeti dhe artriti. Shkencėtarėt kėtė muaj kanė zbuluar qė dhimbja intensive pas sulmit nė zemėr mund tė shpėtojė jetėn e tė sėmurit, ndėrsa bllokimi i dhimbjeve me ilaēe tė forta i kontribuon pėrkeqėsimit tė gjendjes dhe redukton shanset pėr mbijetesė. Ata kanė zbuluar qė gjatė sulmit nė zemėr sinjalet e dhimbjeve nga nervat e zemrės tėrheqin qelizat burimore nga palca e eshtrave, tė cilat pėrmirėsojnė dėmtimet e shkaktuar me sulm dhe kthejnė rrjedhėn e gjakut nė zemėr.
Ndjenja e dhimbjes ėshtė kyē te pacientėt tė cilėt pėrjetojnė sulm nė zemėr, sepse dhimbja nė tru nxit proceset psikologjike tė cilat rregullojnė dėmin e krijuar, ka treguar autori i studimit, Paolo Madeddu. Dhimbja ėshtė proces i komplikuar. Nuk bėhet fjalė vetėm pėr atė qė trupi tju paralajmėrojė qė diēka nuk ėshtė nė rregull. Dhimbja mund tė nėnkuptojė qė trupi vetėm ėshtė duke rregulluar njė problem tė shfaqur shėndetėsor, konsideron dr. Helene Wilson. /ikub/
