Sipas studimit, njė dietė qė pėrmban vaj ulliri mund tė reduktojė nė mėnyrė tė ndjeshme rrezikun pėr tė vdekur nga sėmundjet e aparatit kardiovaskular
Vaji i ullirit ėshtė njė ilaē i vėrtetė kundėr sėmundjeve tė zemrės. Lajmi i mirė vjen nga njė studim i gjerė dhe prospetik (njė lloj studimi i cili konsiston nė fotografimin e situatės fillestare pėr tė ndjekur evolucionin nė kohė), i cili sugjeron se vaji i ullirit ėshtė i aftė ti reduktojė ndjeshėm mundėsitė e vdekjes nga sėmundjet kardiovaskulare.
I publikuar nė Journal of Clinical Nutrition dhe i zhvilluar nga shkencėtarėt spanjollė tė Institutit tė Onkologjisė nė Katalanjė, Barcelonė, ky studim vė nė dukje faktin se si njė dietė e pėrditshme qė pėrmban sė paku njė lugė tė vogėl vaj ulliri mund tė mbajė larg sėmundjet kardiake dhe vdekjet qė shkaktohen prej tyre.
Pėrfundimet e mėsipėrme u arritėn pas vrojtimit prej 20 vjetėsh tė dietės ushqimore tė ndjekur nga afėrsisht 41 mijė europianė.
Edhe pse rezultatet nuk treguan ndonjė dėshmi tė rėndėsishme nė uljen e normave tė sėmundjes sė kancerit, u vu re njė ndryshim i dukshėm lidhur me vdekjet qė shkaktohen nga sėmundjet e zemrės, duke konfirmuar ndikimin e dobishme pėr shėndetin e zemrės tė pėrbėrėsit kryesor tė dietės mesdhetare, vajit tė ullirit, i cili sipas studiuesve ka aftėsinė tė reduktojė rrezikun e krijimit tė pllakėzave nė gjak dhe falė polifenoleve nė pėrbėrje tė tij, zvogėlon inflamacionin e organizmit.
Studiuesit vėzhguan sjelljen e tė ushqyerit pėr 40.622 gra dhe burra tė moshės nga 29-69 vjeē. Ata mė pas ndoqėn rrugėn e tė dhėnave pėr mė shumė se 13 vjet, me qėllim qė tė analizonin efektin qė mund tė kishte vaji i ullirit nė normat e vdekshmėrisė. Gjatė periudhės sė monitorimit u verifikuan 1915 raste vdekjesh, nga tė cilat 956 nga kanceri, 416 nga sėmundjet e zemrės dhe 417 pėr arsye tė tjera.
Duke analizuar mė tej lidhjen midis vdekjes dhe shkakut tė saj, u zbulua se mes konsumatorėve tė rregullt tė vajit tė ullirit, rreziku i vdekjes nga sėmundjet kardiake zbriste me 44%, sidomos nė rastin e personave qė konsumonin 2 lugė tė vogla nė ditė ose rreth 29 gramė vaj ulliri nė dietėn e tyre tė pėrditshme. /ikub/