Fiksimi i ri për kujdesin shëndetësor!

Ka një sërë produktesh suplementare që janë shfaqur në treg dhe që përmbajnë vitaminat K, veçanërisht vitaminën K2. Por pse njerëzit kanë filluar papritur të konsumojnë pikërisht këtë lloj vitamine? Jo të gjithë kanë dëgjuar për vitaminën K2. Por gjithnjë e më shumë njerëz po e konsumojnë atë në suplemente, së paku sipas një kompanie kërkimi tregu, “Mintel”. Ajo thotë se produktet e reja ushqimore, pijet dhe tabletat me vitamina që përmbajnë K2, janë rritur me 183 për qind në të gjithë botën mes viteve 2008 dhe 2012. Forma më e njohur e vitaminës K, K1, ka paraqitur një rritje të fortë, por gjithsesi më të ngadaltë prej 96 përqindësh gjatë kësaj periudhe.

Numri i produkteve që përmbajnë vitaminën K1 është ende shumë më i lartë se ato që përmbajnë vitaminën K2. Të gjitha llojet e vitaminave K zunë 1 për qind të të gjitha produkteve të reja ushqimore, pijeve dhe vitaminave suplementare të hedhura në treg vitin e kaluar.

Por çfarë është vitamina K dhe çfarë dallimi ka mes K1 dhe K2 e pse njerëzit po interesohen kaq shumë për të?

Të rriturit kanë nevojë për afërsisht 0.001 mg vitaminë K në ditë për çdo kilogram peshë trupore. Ekspertët thonë se njerëzit janë në gjendje të marrin sasinë e nevojshme në rast se kanë një dietë të balancuar e të shumëllojshme, ku sasitë e tepërta magazinohen menjëherë në mëlçi për përdorim në të ardhmen.

Zarzavatet me gjethe jeshile të tilla si brokoli dhe spinaqi, vajrat vegjetale e drithërat janë burime të mira të vitaminës K. Sasi të vogla mund të gjenden edhe në mishra të ndryshme si pula apo në bulmet. Ekspertët këshillojnë moskonsumimin e tepërt të vitaminës K, pasi mund të jetë e dëmshme.

Ata që marrin antikogulantë duhet të kenë parasysh përvojën e një britaniku me zemër mekanike, i cili u shtrua në spital pasi konsumoi shumë lakra belge, (mustardë), sepse këto përmbajnë sasi të madhe vitamine K.

Po pse po rritet në popullaritet vitamina K dhe vitamina K2?

Laura Jones, një analiste e ushqimit botëror te “Mintel”, thotë kërkimet e fundit kanë zbuluar se vitamina K2 ka përfitime shumë më të gjera shëndetësore nga sa mendohej më parë dhe gjithnjë e më shumë po shihet si ingredient për shëndetin e kockave.

“Vitamina K1 ka një jetë relativisht të shkurtër dhe pastrohet me shpejtësi nga gjaku. Nga mëlçia pastrohet brenda tetë orësh. Vitamina K2 ka një jetë më të gjatë, deri në 72 orë, gjë që do të thotë se mbetet aktive biologjikisht në trup për më gjatë. Vitamina K2 absorbohet më mirë nga trupi dhe lidhet me shëndetin kardiovaskular. Ajo drejton kalciumin te kockat dhe parandalon depozitimin e tij aty ku nuk duhet, për shembull në arteriet dhe organet, ku mund të shkaktojë dëme”, thotë ajo.

Pretendimet për të mirat shëndetësore të vitaminës K kanë mbështetje nga Autoriteti Europian i Sigurisë Ushqimore. Ky institucion thotë se “vitamina K ndihmon në ruajtjen e kockave në gjendje normale dhe në mpiksjen e gjakut”.

Me popullatën në plakje, veçanërisht në tregjet e mëdha si Europa, Japonia, Kina dhe SHBA – shitjet e saj po rriten për shkak se është në rritje osteoporoza, gjë që sjell më shumë interes në shëndetin kockor.

Numri i produkteve që pretendojnë se kanë efekte pozitive në shëndetin kockor është rritur me 44 për qind që nga viti 2009, thotë “Mintel”. Dhe ndërsa kalciumi dhe vitamina D vijojnë të zënë pjesën më të madhe të tregut të ushqimeve vitaminoze e suplementeve ushqimore, Jones mendon se është rritur ndërgjegjësimi i konsumatorëve mbi vitaminën K2.

Por jo të gjithë janë të bindur.

Dr. Sarah Jarvis, mjeke e përgjithshme, thotë se nuk ka prova që të sugjerojnë se njerëzit po marrin më shumë vitamina K.

“Nuk shoh arsye se pse njerëzit me shëndet duhet të marrin vitamina K apo suplemente të tjera – me përjashtim të vitaminës D. Është shumë më mirë të bazohesh te një dietë e shëndetshme dhe e balancuar”, thotë ajo.

Ajo mendon se suplementet japin një mesazh të gabuar.

“Ndjesia ime nga të rinjtë që vijnë në klinikë është se ata mendojnë se mund të kenë dietë plehrash dhe të marrin multivitamina për ta kompensuar. Kjo nuk është logjikë e shëndoshë. Dhe nëse njerëzit më të moshuar janë të shqetësuar për kockat e tyre, është më e rëndësishme që ata të kujdesen për sasinë e kalciumit dhe vitaminës D. Vitamina K është e lidhur me koagulimin – konsumimi me tepri mund të ketë ndikim negativ”, thotë ajo.

Përgjigjja

Vitamina K po shihet gjithnjë e më shumë si një përbërës i shëndetit të kockave. Popullata në plakje dhe rritja e osteoporozës ka ndikim.

Ekspertët e shëndetit publik thonë se vitamina K ka shumë funksione të rëndësishme, për shembull, mpiksjen e gjakut, gjë që ndihmon plagët të shërohen në mënyrën e duhur. Fëmijët lindin me nivele më të ulëta të vitaminës K dhe për këtë arsye, në disa vende ofrohet një injeksion me të pak pas lindjes, për të ndaluar problemet e rrjedhjes së gjakut brenda.

Ka gjithashtu prova në rritje se vitamina K e tretshme në yndyrë është e nevojshme për të ndërtuar kocka të forta.

Çfarë janë vitaminat?

Ushqyes themelorë që nevojiten në sasi të vogla nga trupi i njeriut.

Disa vitamina janë të tretshme në yndyrë (vitaminat A, D, E, K) dhe gjenden në yndyrën e kafshëve, përfshirë gjalpin dhe dhjamin, vajrat vegjetale, produktet e bulmetit, mëlçi dhe vajin e peshkut.

Vitaminat B, vitaminat C dhe acidi folik janë të tretshme në ujë dhe gjenden te frutat, zarzavatet dhe drithërat.

Vitaminat e tretshme në yndyrë vetëmagazinohen nga trupi; ato të tretshme në ujë, jo.