Hemoragjia dhe Plaget
pėr te ndalur gjakderdhjen shtypni fuqishem dy buzet e plages me ane te
dy gishtave te medhenj. Pastroni plagen perreth duke u kujdesur te mos
ngacmoni gjakun e mpiksur ne te. Mbajeni te shtypur pjesen e gjakosur
me rrobe ose me njė cope pambuk te paster dhe bandazhojeni fort. Nese
rrjedhja nuk pushon vendosni garza sterile ose ndonje rrobe te paster,
te hekurosur me hekur te nxehte dhe shterngojeni fort me dore ose me
fashature tjeter.
Shoku
Shenjat jane: zbehja, lekura e ftohte, pulsi i shpejtė, frymemarrje
siperfaqesore, dobesia. Qetesojeni te semurin duke e shtrire pėr toke
ne qetesi absolute, lironi rrobat e shternguara, mbeshtilleni me
batanije ose xhakete, por pa e mbinxehur. Ne te kunderten siguroni
ngrohje artificiale ose ferkojeni. Ćojeni te semurin ne spital sa me
shpejt.
Djegjet
pėr te lehtesuar dhimbjet zhytet anesia ne uje te akullt. Mos hiqni
rrobat e djegura. Ćani flluskat e lekures dhe vendosni mbi to pomade
ose vaj. Mbulojeni pjesen e djegur me garza te thata e te pastra. Ne
djegiet e renda Ƨojeni pacientin sa me shpejt ne spital.
Thyerja e Kockave
Frakturat duhet te levizin sa me shpejt. Fiksoni dhe mbeshtesni pjesen
e demtuar sa me pare. Krahet duhet te sigurohen me delikatese pas
trupit. Kur thyhet kemba lereni te demtuarin shtrire ne pozicionin me
te pershtatshem. Therrisni vetem mjekun specialist ose urgjencen
mjekesore. Gjate rruges lidhni kemben e thyer me ate te shendoshe.
Helmimi
Nese i demtuari ėshtė pa ndjenja perdorni vetem frymemarrjen
artificiale. Ata qe jane te ndergjegjshem se jane demtuar nga helme
grryese qe shkaterrojne indet (siƧ jane acidet, etj) te pine sasi te
medha qumeshti. Ne rastet e helmimeve me ilace gjumedhenese ose
qetesuese duhet provokuar vjellja duke ngacmuar fytin ose duke i dhene
te demtuarit te pije njė gote te ngrohte me dy luge kripe.
Te Fiktit
Uleni personin qe i merren mendte. Lagini fytyren me uje te ftohte.
Ulni koken me poshte se gjunjte. Nese humbet ndjenjat shtrijeni pėr
toke, i ktheni koken anash dhe jepini te nuhase amoniak. Nese gjendja
nuk permiresohet mbajeni ne qetesi absolute dhe njoftoni mjekun.
Ngrirja
Ngrohni pjeset e ngrira te trupit me uje ne temepraturen 38-40 grade C. Mos perdorni reflektore apo borsa me uje te ngrohte.
Goditja nga Dielli
Lahet trupi me uje te ftohte.
Humbja e lengjeve nga dielli (Dehidratimi)
Jepini te semurit disa gllenjka me uje te kripur, gjysem gote uje
ēdo 15 minuta gjate njė ore. Lirojeni te demtuarin nga rrobat dhe
vendosni kompresa me uje te ftohte ne trup. Kembet te mbahen ne
pozicion ngritur. Me pas dergoni te semurin ne spital.
Pickimet nga Insektet
Perpiquni te hiqni thumbin qe ėshtė ngulur ne trup dhe lyheni zonen
e pickuar me locion kalamine pėr te menjanuar te kruajturit. Nese
personi i humbet ndjenjat ose ka enjtje te trupit duhet thirrur
menjehere mjeku.
Atak Zemre
Shenjat jane: dhimbje e zgjatur shtypese ose shqetesim i pazakonte
prapa drrases se kraharorit. Dhimbja perhapet ne shpatull, qafe, krah
ose nofull. Shoqerimi me djersitje, te perziera, te vjella, frymemarrje
e veshtiresuar. Disa here personi qetesohet dhe me pas i rishfaqen
shenjat e mesiperme. Ne keto raste minutat jane te Ƨmuara, thirrni me
urgjence mjekun.
_________________
pėr te ndalur gjakderdhjen shtypni fuqishem dy buzet e plages me ane te
dy gishtave te medhenj. Pastroni plagen perreth duke u kujdesur te mos
ngacmoni gjakun e mpiksur ne te. Mbajeni te shtypur pjesen e gjakosur
me rrobe ose me njė cope pambuk te paster dhe bandazhojeni fort. Nese
rrjedhja nuk pushon vendosni garza sterile ose ndonje rrobe te paster,
te hekurosur me hekur te nxehte dhe shterngojeni fort me dore ose me
fashature tjeter.
Shoku
Shenjat jane: zbehja, lekura e ftohte, pulsi i shpejtė, frymemarrje
siperfaqesore, dobesia. Qetesojeni te semurin duke e shtrire pėr toke
ne qetesi absolute, lironi rrobat e shternguara, mbeshtilleni me
batanije ose xhakete, por pa e mbinxehur. Ne te kunderten siguroni
ngrohje artificiale ose ferkojeni. Ćojeni te semurin ne spital sa me
shpejt.
Djegjet
pėr te lehtesuar dhimbjet zhytet anesia ne uje te akullt. Mos hiqni
rrobat e djegura. Ćani flluskat e lekures dhe vendosni mbi to pomade
ose vaj. Mbulojeni pjesen e djegur me garza te thata e te pastra. Ne
djegiet e renda Ƨojeni pacientin sa me shpejt ne spital.
Thyerja e Kockave
Frakturat duhet te levizin sa me shpejt. Fiksoni dhe mbeshtesni pjesen
e demtuar sa me pare. Krahet duhet te sigurohen me delikatese pas
trupit. Kur thyhet kemba lereni te demtuarin shtrire ne pozicionin me
te pershtatshem. Therrisni vetem mjekun specialist ose urgjencen
mjekesore. Gjate rruges lidhni kemben e thyer me ate te shendoshe.
Helmimi
Nese i demtuari ėshtė pa ndjenja perdorni vetem frymemarrjen
artificiale. Ata qe jane te ndergjegjshem se jane demtuar nga helme
grryese qe shkaterrojne indet (siƧ jane acidet, etj) te pine sasi te
medha qumeshti. Ne rastet e helmimeve me ilace gjumedhenese ose
qetesuese duhet provokuar vjellja duke ngacmuar fytin ose duke i dhene
te demtuarit te pije njė gote te ngrohte me dy luge kripe.
Te Fiktit
Uleni personin qe i merren mendte. Lagini fytyren me uje te ftohte.
Ulni koken me poshte se gjunjte. Nese humbet ndjenjat shtrijeni pėr
toke, i ktheni koken anash dhe jepini te nuhase amoniak. Nese gjendja
nuk permiresohet mbajeni ne qetesi absolute dhe njoftoni mjekun.
Ngrirja
Ngrohni pjeset e ngrira te trupit me uje ne temepraturen 38-40 grade C. Mos perdorni reflektore apo borsa me uje te ngrohte.
Goditja nga Dielli
Lahet trupi me uje te ftohte.
Humbja e lengjeve nga dielli (Dehidratimi)
Jepini te semurit disa gllenjka me uje te kripur, gjysem gote uje
ēdo 15 minuta gjate njė ore. Lirojeni te demtuarin nga rrobat dhe
vendosni kompresa me uje te ftohte ne trup. Kembet te mbahen ne
pozicion ngritur. Me pas dergoni te semurin ne spital.
Pickimet nga Insektet
Perpiquni te hiqni thumbin qe ėshtė ngulur ne trup dhe lyheni zonen
e pickuar me locion kalamine pėr te menjanuar te kruajturit. Nese
personi i humbet ndjenjat ose ka enjtje te trupit duhet thirrur
menjehere mjeku.
Atak Zemre
Shenjat jane: dhimbje e zgjatur shtypese ose shqetesim i pazakonte
prapa drrases se kraharorit. Dhimbja perhapet ne shpatull, qafe, krah
ose nofull. Shoqerimi me djersitje, te perziera, te vjella, frymemarrje
e veshtiresuar. Disa here personi qetesohet dhe me pas i rishfaqen
shenjat e mesiperme. Ne keto raste minutat jane te Ƨmuara, thirrni me
urgjence mjekun.
_________________