Gratė dhe vajzat rezultojnė se janė viktimat mė tė shpeshta tė dhunės nė familje. Ka gra tė cilat dhunohen dhe nuk tregojnė, mendojnė se ky ėshtė fati i tyre dhe duhet ta pranojnė. Por ka dhe nga ato tė cilat e denoncojnė dhunėn. Nuk lejojnė qė tė cenohet e drejta e tyre, madje edhe ekzistencėn e tyre. Kjo ndodh kryesisht me gratė tė cilat kanė njė farė arsimimi, kanė njė mbėshtetje, ndėrsa nė periferi, nė zonat rurale janė tė pakta vajzat apo gratė qė bėjnė njė gjė tė tillė pėr tė mos thėnė fare. Sipas tyre kjo sakrificė bėhet pėr hir tė fėmijėve, pėr tė mos shkatėrruar familje, por ato nuk mendojnė apo mė saktė nuk duan tė ēojnė nėpėr mend qė edhe fėmijėt e tyre tė dhunshėm do tė rriten pėrderisa jetojnė nė tė tilla kushte. Ato edukohen, rriten nė njė familje ku herė pas here pėrdoret dhunė. Dhuna nė familje ėshtė njė nga format e krimeve mė pak tė raportuara dhe zakonisht konsiderohet si njė ēėshtje private.
Format e dhunės nė familje
Dhuna fizike, e cila fillon nga format mė tė lehta tė saj pėr tė arritur deri nė ato mė ekstremet. Pėrgjithėsisht kjo formė e dhunės takohet te gratė pas disa vitesh martesė (2-3 vjet). Por nuk duhet pėrjashtuar kėtu edhe dhunėn qė fillon mė herėt se kaq. Dhuna fizike pėrfshin: goditje, gėrvishtje, mbylljen nė shtėpi, goditje me sende tė forta, kėrcėnim me thikė apo me armė tė tjera, tentativė pėr vrasje e deri nė formėn mė tė rėndė vrasjen. Kemi dėgjuar shpesh nė media burri vret gruan pėr shkaqe xhelozie, mė e rėndėsishmja ėshtė se mėnyrat e vrasjes janė nga mė mizoret, me sėpatė, me thikė, etj. Forma tė dhunės fizike janė edhe pėrpjekjet pėr tė kontrolluar e monitoruar lėvizjet e gruas. Gratė qė dyshohet se nuk janė korrekte nė marrėdhėniet bashkėshortore shpesh bėhen viktima tė formave ekstreme tė dhunės fizike.
Dhuna psikologjike pėrfshin talljet, kėrcėnimet, ndjekjen nga pas, mohimin e hapėsirės pėr tė marrė vendime, ndalimin pėr tė dalė me shoqėrinė madje edhe vetėm, kritikėn e vazhdueshme ndaj kulturės, sharjet nė shtėpi dhe nė publik, ngarkimin me faj pėr ēdo gjė qė shkon keq, kontrollin ndaj veshjes dhe gardėrobės. Kjo formė e dhunės ėshtė e hasur pothuajse nė tė gjitha familjet. Ndalimi pėr tė dalė me shoqėrinė, pėr tė shkuar nė punė ėshtė njė nga arsyet e pėrdorimit mė tė shpeshtė tė kėsaj forme dhune. Sipas mendimit tė shumicės sė burrave gratė janė tė destinuara pėr tė qėndruar nė shtėpi, tė jenė amvisa tė mira dhe tė merren me rritjen e fėmijėve.
Dhuna seksuale pėrfshin marrėdhėnie seksuale me forcė, trajtimin e partneres si objekt seksual, detyrimin pėr te realizuar marrėdhėnie nė forma tė padėshiruara dhe tė papranueshme pėr partneren. Nė vendin tonė denoncimi i kėsaj dhune ėshtė i vogėl.
Pėrse pėrdorin dhunė meshkujt?
Shumė akte tė dhunės nga ana e meshkujve janė njė shenjė e dobėsisė, pasigurisė dhe mungesės sė vlerėsimit pėr veten, tė kombinuara me njė kapacitet pėr dominim verbal ose fizik dhe njė ndjenjė se ata duhet tė jenė superiorė dhe tė kontrollojnė gjithēka.
Gra, sfidoni ata burra qė pėrdorin dhunėn.