Telefonat celular janė te rrezikshėm pėr shėndetin tone? Hulumtimet shkencore sillen rreth kėsaj pyetje, pa dale ne njė konkluzion pėrfundimtar
Megjithatė ata na japin disa kėshilla duke iu pėrgjigjur njė sere pyetjesh qe kane te bėjnė me pėrdorimin e telefonave celular.
1. Pse shume manuale mėsimi kėshillojnė mbajtjen larg nga trupi te celularit?
Telefonat lėshojnė rrezatim qe pėrthithen nga trupi, prandaj edhe manualet tregojnė distanca qe duhet te mbajnė larg trupit pėr te mos rrezikuar shėndetin. Pra iphone dhe Nokia N79 sugjerohet largėsia 1.5 cm nga trupi, ndėrsa ne rastin e V195 Motorola dhe Bllackberry Bold 9780 ėshtė 2.5. sipas studiuesve ekspozimi ne njė kohe te gjate jashtė kėtyre standardeve mund te rezultojė i dėmshėm pėr shėndetin.
2. Pse Agjencia ndėrkombėtare pėr kėrkime mbi kancerin i ka pėrfshire celularet ne mesin e produkteve qe mund te jene kancerogjene.
Me 31 maj 2011, IARC, njė agjenci e specializuar e OBSH, e ka klasifikuar rrezatimin e telefonave celular si kancerogjen te mundshėm. Drejtori i IACR Christopher Wild, ne pritje te njė hetimi te mėtejshėm, tha se ėshtė e rėndėsishme qe te merren masa pėr te zvogėluar ekspozimin ndaj: kufjeve, e folura me zė te hapur si dhe pėrdorimi i SMS-ve.
3. Ēfarė lloj rrezatimi lėshojnė celularet dhe cilat janė argumentet e tyre qe e mohojnė rrezikun?
Flasim pėr njė rrezatim te pa jonizuar qe nuk thyen zinxhirėt e ADN-drejtpėrdrejt ( siē bėjnė rrezet X). Ata mund te jene te dėmshme, vetėm kur shkaktojnė njė rritje te konsiderueshme ne temperature te indeve ( efekti termik). Ne njė studim te fundit te Nora Volkoe, tregojnė se ky rrezatim mund te jene ne gjendje te ndryshoje funksionimin e qelizave.
4. Sa kėshillohet te pėrdoret celulari dhe kur fillon shfaqja e rrezikut?
1640 ore ne dhjete vjet, ose 27 minuta ne dite, ėshtė standardi me te cilin Interphone ( ne vitin 2000) ka pėrcaktuar pėrdorimin e rrezikshėm. Nėse kalon ketė prag ju mund te pėrjetoni efektet e para te dėmshme. /standard/