Pėr tė pasur arterie tė shėndetshme ju duhet tė ulni nivelet e LDL e gjithashtu tė provosh tė ngritėsh nivelet e HDL. Mė poshtė keni 5 mėnyra se si tė arrini kėtė.
Pi lėng portokalli
Lėngu i Portokallit i sapo shtrydhur apo i freskėt nga pako mund tė ulė kolesterinėn. Pjesėmarrėsit nė njė studim tė fundit kanė arritur tė rrisin nivelet e HDL pėr 21 pėrqind dhe ulė ratėn LDL/HDL pėr 16 pėrqind duke pirė 3 gota lėng portokalli nė ditė pėr njė muaj rresht.
Shto konsumimin e omega-3it
Peshku ėshtė mė shumė se sa zėvendėsim i mishit. Pėrmban acide yndyrore omega 3, i cili ulė kolesterinėn LDL. Syno tė hash peshk 3 herė nė javė edhe nėse ėshtė tuna nė konserv. Mė tė mirėt janė peshku tuna, salmon dhe skumbri (meckerel).
Nėse nuk mund tė hash peshk atėherė merr suplement ditor me vaj peshku qė pėrmban EPA dhe SHA (dy llojet e acideve yndyrore tė Omega 3it). Merr 1000 miligram dy herė nė ditė.
Farat e lirit dhe vaji i lirit janė gjithashtu burim i mirė i omega 3it. Njė studim ka zbuluar se tė hash dy lug me fara tė lirit nė ditė zvogėlon LDL kolesterinėn pėr 18 pėrqind. Vajin e lirit mund ta pėrdorėsh nė sallata gjithashtu.
Ha bollgur (qull tėrshėre)
Bollguri ėshtė burim i pasur me fibėr e cila formon njė lloj xheli nė zorrėt tua qė ndihmon nė zvogėlimin e absorbimit tė yndyrave qė hani. Tė hash njė gjysmė apo njė pjatė tė plotė nė ditė zvogėlon LDLn pėr 12 deri 24 pėrqind.
Burime tjera tė mira me fibėr janė kumbullat, fasulet, elbi, patėllxhani dhe okra.
Pi verė
Alkooli pa marrė parasysh llojin ngritė nivelet e HDLs. Moderate do tė thotė njė gotė vere nė ditė pėr femra dhe dy gota pėr meshkuj. Nėse pi mė shumė se kaq dėmet mund tė jenė mė tė mėdha se sa dobitė. Vera e kuqe ofron dobi tjera shtesė si antioksidues tė fuqishėm qė vijnė nga lėvorja e rrushit.
Merru me ndonjė aktivitet fizik
Lidh mbathjet sportive dhe lėviz pėr sė paku 30 minuta nė ditė. Ose ngjitu shkalleve nė vend se ti hipėsh ashensorit dhe jo vetėm njė herė por gjithmonė. Dobitė e ushtrimeve tė rregullta janė tė padiskutueshme. Studimet tregojnė se aktiviteti fizik pėrmirėson pėrpjesėtiminė e HDL nė LDL (HDL/LDL ratio), zvogėlon rrezikun e pėrgjithshėm pėr sėmundje zemre dhe goditjes nė tru. Plus, ushtrimet e rregullta ju ndihmojė tė kontrolloni diabetin dhe shtypjen e lartė tė gjakut, faktor tė pavarur rrezikues tė sėmundjes sė zemrės./sherohu/