I nxehti i muajve tė verės ėshtė njė problem i madh edhe pėr sytė, tė cilat veē tė tjerash janė edhe njė ndėr pjesėt mė delikate tė fytyrės. Pjesa mė e madhe e rrezeve tė diellit janė tė rrezikshme, pasi mund tė dėmtojnė shikimin. Ėshtė provuar se nė stinėn e pranverės dhe tė verės, ndikimi i dritės ul ndjeshėm nivelin e shikimit, duke sjellė edhe probleme serioze me sytė. Rrezet e diellit shumė tė forta, influencojnė dukshėm nė sy, si rezultat i rrezeve ultraviolet. Mosmbajtja e syzeve tė diellit gjatė stinės sė verės, kur sasia e pluhurit ėshtė shumė e madhe nė veēanti nė qytete, rrit edhe mundėsinė pėr tė marrė infeksione tė dėmshme. Infeksionet nė sy mund tė sjellin probleme deri nė humbje tė shikimit, prandaj kujdesi qė tregohet sot bėn tė mundur parandalimin e shfaqjes sė njė problemi, qė mund t ju kushtojė shumė mė tepėr mė vonė.
Rrezet
Rrezet ultravioletė duke rėnė nė kontakt me cipėn e jashtme tė syrit, shkaktojnė dėmtime nė korne ose xhamin e syrit, qė shfaqen me shenja karakteristike, si ndjenja e trupave tė huaj, kruarje tė syrit, lotim tė tij, si dhe ngacmim tė theksuar nga drita. Prandaj, shpesh njerėzit dėgjohen tė thonė se duroj dot dritėn. Megjithatė sipas specialistėve pavarėsisht se janė tė bezdisshme kėto probleme janė kalimtare, por qė mund tė shkaktojnė edhe probleme tė rėnda nėse nuk kapen nė kohė. Pėr tė parandaluar problemet, qė sjellin rrezet e forta tė diellit, kėshillohet pėrdorimi i syzeve me ngjyrė tė errėt, qė parandalojnė dėmtimet dhe ngacmimet ndaj rrezeve tė dėmshme tė dritės mbi organin e tė parit. Llojet e syzeve mbrojtėse janė tė ndryshme. Kėshillohen ato qė kanė filtra mbrojtės ndaj rrezeve tė diellit. Nė raste tė veēanta, kur ngacmimet ndaj rrezeve tė diellit janė tė shumta, kėshillohet pėrdorimi i lotit natyral, qė gjendet nė ēdo farmaci.
Syzet
Ato janė mjeti mė i mirė mbrojtės i syve. Megjithatė nė vendin tonė sipas studimeve rezulton qė pėrdorimi i tyre ėshtė kthyer nė modė pėr estetikė, pa u shqetėsuar fare pėr shėndetin e tyre. Janė moshat e reja ato qė si vėnė rėndėsi pėrdorimit tė syzeve tė diellit me efekte mbrojtėse. Pėrpara se tė blihen syzet e diellit ėshtė shumė e nevojshme qė tė gjithė njerėzit tė bėjnė njė konsultė me mjekun okulist,pasi pėrveē pamjes, duhet patur parasysh se syzet e diellit janė i vetmi filtėr mbrojtės pėr sytė tanė, pasi gjatė stinės sė pranverės shtohet pluhuri dhe mikrobet e shumta qė lėvizin bashkė me ajrin. Syzet mė ngjyrė tė errėt janė mė tė kėshillueshme pasi ato parandalojnė ngacmimet e rrezeve tė dritės mbi sy. Shumė kujdes duhet patur kur blihen nė rrugė, pasi nė shumė raste mund tė jenė tė njė cilėsie tė dobėt. Njė kėshillė tjetėr ėshtė qė markat e syzeve tė kenė simbolin CE, qė do tė thotė se ėshtė i miratuar nga shoqata e okulistėve. Pėrdorimi i syzeve tė diellit pėr mbrojtje duhet tė fillojė gjatė fėmijėrisė. Duke minimizuar ekspozimin nėn rrezatimin diellor, ėshtė e mundur qė tė parandalohet dėmtimi i indeve okulare dhe tė vonohet zhvillimi i sėmundjeve tė syrit, tė shkaktuara nga rrezet ultravjollcė, pasi dihet qė sėmundja e syrit vjen nė mėnyrė graduale pėr shumė vjet.
Dėmtimet
Ekspozimi pėr njė kohė tė gjatė nėn rrezet e diellit mund tė shkaktojė dėmtim tė syve. Rrezatimi nga rrezet ultravjollcė B rrezikon pjesėt e jashtme tė syrit, si kornean ose xhamin e syrit, konjunktivėn dhe lenten kristaline, duke shkaktuar irritim, tharje, skuqje dhe plakje tė parakohshme. Ndėrsa rrezatimi nga rrezet ultravjollcė A ėshtė mė i rrezikshėm pėr lėkurėn dhe sytė, sepse rrezet janė mė tė shkurtra dhe kanė aftėsinė tė depėrtojnė mė thellė nė sy, duke dėmtuar retinėn e tij. Sėmundjet mė tė zakonshme, qė shkaktohen nga rrezet e diellit, janė kataraktet dhe degjenerimi makular, tė cilat ashtu si sėmundjet e lėkurės, tė shkaktuara nga ekspozimi nė dritėn e diellit, zhvillohen gradualisht nė njė periudhė disavjeēare. Pėrdorimi i syzeve tė diellit pėr mbrojtje duhet tė fillojė gjatė fėmijėrisė. Duke minimizuar ekspozimin nėn rrezatimin diellor ėshtė e mundur qė tė parandalohet dėmtimi i indeve okulare dhe tė vonohet zhvillimi i sėmundjeve tė syrit, tė shkaktuara nga rrezet ultravjollcė. Njė tjetėr shkaktar i dėmtimit tė syrit ėshtė edhe qėndrimi para kompjuterit e nė veēanti nga fėmijėt. Ky shqetėsim haset mė shpesh nė vendet e industrializuara. Nė kėto vende teknologjia e pėrparuar i ka kthyer kėta fėmijė nė miopė.
Syzet e diellit, pėrdorini nis qė nė fėmijėri
Pėrdorimi i syzeve tė diellit pėr mbrojtje duhet tė fillojė gjatė fėmijėrisė. Duke minimizuar ekspozimin nėn rrezatimin diellor ėshtė e mundur qė tė parandalohet dėmtimi i indeve okulare dhe tė vonohet zhvillimi i sėmundjeve tė syrit. Mė tė prekurit nga dėmtimi i syrit janė fėmijėt, te tė cilėt retina e syrit ėshtė shumė e ndjeshme, sidomos nė stinėn e verės.
Kompjuterėt dhe televizorėt, dėmtojnė sytė
Njė nga shkaktarėt kryesorė tė dėmtimit tė syve tek fėmijėt e moshave 6 deri nė 14 vjeē ėshtė qėndrimi pėr njė kohė tė gjatė para kompjuterit apo televizorit me videolojėrat, tė cilat rrezikojnė t i kthejnė fėmijėt nė miopė. Si pasojė e pluhurit, nė sy shfaqen njė sėrė infeksionesh, qė bėhen shkak pėr humbjen e shikimit.
Rrezet ultravioletė, mė tė dėmshme
Rrezet ultraviolet mund tė shkaktojnė dėmtime tė syrit, qė shfaqen me shenjat karakteristike, si kruarje dhe skuqje tė syrit, lotim, por nė disa raste edhe tharje tė tij, ngacmim nga drita, si ndjenja e pranisė sė trupave tė huaj nė tė etj.
1 nė pesė ėshtė raporti i fėmijėve, qė mund tė kthehen nė miopė pas 5 vjetėsh, nė rast se nuk pėrdorin syze dielli nė stinėn e pranverės dhe tė verės.
20 pėr qind e fėmijėve, qė janė nė moshė shkollore, kanė vėshtirėsi nė tė lexuar, specialistėt tregojnė se pjesa mė e madhe e tyre kanė treguar pakujdesi gjatė diellit.
1 nė tre fėmijė e dėmtojnė shikimin e tyre nga qėndrimi para kompjuterit dhe televizorit me orare tė zgjatura.
2 janė sėmundjet mė tė shpeshta nga dielli, kataraktet dhe degjenerimi makular. Ato prekin tė gjitha grupmoshat dhe janė problematike nė rast se kurohen nga mjeku specialist.
11.00 deri 18.00 janė orėt nė tė cilat duhet tė shmanget rrezet e diellit, nga tė gjithė njerėzit, pasi nė kėtė orar ato janė edhe tė dėmshme.
Kėshillat
1-Rrezet e diellit u shkaktojnė syve lotim tė vazhdueshėm, kruarje dhe skuqej
2-Kėshillohet qė pėrpara se tė blini syze tė kėshilloheni me mjekun okulist
3-Syzet e diellit duhet tė kenė faktor tė lartė mbrojtės dhe inicialet CE, qė vėrtetojnė se janė tė kontrolluara nga Shoqata e Okulistėve.
4-Rrezatimi nga rrezet ultravjollcė A ėshtė mė i rrezikshėm pėr lėkurėn dhe sytė, sepse rrezet janė mė tė shkurtra dhe kanė aftėsinė tė depėrtojnė mė thellė nė sy, duke dėmtuar retinėn e tij. Sėmundjet mė tė zakonshme, qė shkaktohen nga rrezet e
5-Sėmundjet mė tė zakonshme, qė shkaktohen nga rrezet e diellit, janė kataraktet dhe degjenerimi makular, tė cilat ashtu si sėmundjet e lėkurės, tė shkaktuara nga ekspozimi nė dritėn e diellit, zhvillohen gradualisht nė njė periudhė disavjeēare.
Rrezet
Rrezet ultravioletė duke rėnė nė kontakt me cipėn e jashtme tė syrit, shkaktojnė dėmtime nė korne ose xhamin e syrit, qė shfaqen me shenja karakteristike, si ndjenja e trupave tė huaj, kruarje tė syrit, lotim tė tij, si dhe ngacmim tė theksuar nga drita. Prandaj, shpesh njerėzit dėgjohen tė thonė se duroj dot dritėn. Megjithatė sipas specialistėve pavarėsisht se janė tė bezdisshme kėto probleme janė kalimtare, por qė mund tė shkaktojnė edhe probleme tė rėnda nėse nuk kapen nė kohė. Pėr tė parandaluar problemet, qė sjellin rrezet e forta tė diellit, kėshillohet pėrdorimi i syzeve me ngjyrė tė errėt, qė parandalojnė dėmtimet dhe ngacmimet ndaj rrezeve tė dėmshme tė dritės mbi organin e tė parit. Llojet e syzeve mbrojtėse janė tė ndryshme. Kėshillohen ato qė kanė filtra mbrojtės ndaj rrezeve tė diellit. Nė raste tė veēanta, kur ngacmimet ndaj rrezeve tė diellit janė tė shumta, kėshillohet pėrdorimi i lotit natyral, qė gjendet nė ēdo farmaci.
Syzet
Ato janė mjeti mė i mirė mbrojtės i syve. Megjithatė nė vendin tonė sipas studimeve rezulton qė pėrdorimi i tyre ėshtė kthyer nė modė pėr estetikė, pa u shqetėsuar fare pėr shėndetin e tyre. Janė moshat e reja ato qė si vėnė rėndėsi pėrdorimit tė syzeve tė diellit me efekte mbrojtėse. Pėrpara se tė blihen syzet e diellit ėshtė shumė e nevojshme qė tė gjithė njerėzit tė bėjnė njė konsultė me mjekun okulist,pasi pėrveē pamjes, duhet patur parasysh se syzet e diellit janė i vetmi filtėr mbrojtės pėr sytė tanė, pasi gjatė stinės sė pranverės shtohet pluhuri dhe mikrobet e shumta qė lėvizin bashkė me ajrin. Syzet mė ngjyrė tė errėt janė mė tė kėshillueshme pasi ato parandalojnė ngacmimet e rrezeve tė dritės mbi sy. Shumė kujdes duhet patur kur blihen nė rrugė, pasi nė shumė raste mund tė jenė tė njė cilėsie tė dobėt. Njė kėshillė tjetėr ėshtė qė markat e syzeve tė kenė simbolin CE, qė do tė thotė se ėshtė i miratuar nga shoqata e okulistėve. Pėrdorimi i syzeve tė diellit pėr mbrojtje duhet tė fillojė gjatė fėmijėrisė. Duke minimizuar ekspozimin nėn rrezatimin diellor, ėshtė e mundur qė tė parandalohet dėmtimi i indeve okulare dhe tė vonohet zhvillimi i sėmundjeve tė syrit, tė shkaktuara nga rrezet ultravjollcė, pasi dihet qė sėmundja e syrit vjen nė mėnyrė graduale pėr shumė vjet.
Dėmtimet
Ekspozimi pėr njė kohė tė gjatė nėn rrezet e diellit mund tė shkaktojė dėmtim tė syve. Rrezatimi nga rrezet ultravjollcė B rrezikon pjesėt e jashtme tė syrit, si kornean ose xhamin e syrit, konjunktivėn dhe lenten kristaline, duke shkaktuar irritim, tharje, skuqje dhe plakje tė parakohshme. Ndėrsa rrezatimi nga rrezet ultravjollcė A ėshtė mė i rrezikshėm pėr lėkurėn dhe sytė, sepse rrezet janė mė tė shkurtra dhe kanė aftėsinė tė depėrtojnė mė thellė nė sy, duke dėmtuar retinėn e tij. Sėmundjet mė tė zakonshme, qė shkaktohen nga rrezet e diellit, janė kataraktet dhe degjenerimi makular, tė cilat ashtu si sėmundjet e lėkurės, tė shkaktuara nga ekspozimi nė dritėn e diellit, zhvillohen gradualisht nė njė periudhė disavjeēare. Pėrdorimi i syzeve tė diellit pėr mbrojtje duhet tė fillojė gjatė fėmijėrisė. Duke minimizuar ekspozimin nėn rrezatimin diellor ėshtė e mundur qė tė parandalohet dėmtimi i indeve okulare dhe tė vonohet zhvillimi i sėmundjeve tė syrit, tė shkaktuara nga rrezet ultravjollcė. Njė tjetėr shkaktar i dėmtimit tė syrit ėshtė edhe qėndrimi para kompjuterit e nė veēanti nga fėmijėt. Ky shqetėsim haset mė shpesh nė vendet e industrializuara. Nė kėto vende teknologjia e pėrparuar i ka kthyer kėta fėmijė nė miopė.
Syzet e diellit, pėrdorini nis qė nė fėmijėri
Pėrdorimi i syzeve tė diellit pėr mbrojtje duhet tė fillojė gjatė fėmijėrisė. Duke minimizuar ekspozimin nėn rrezatimin diellor ėshtė e mundur qė tė parandalohet dėmtimi i indeve okulare dhe tė vonohet zhvillimi i sėmundjeve tė syrit. Mė tė prekurit nga dėmtimi i syrit janė fėmijėt, te tė cilėt retina e syrit ėshtė shumė e ndjeshme, sidomos nė stinėn e verės.
Kompjuterėt dhe televizorėt, dėmtojnė sytė
Njė nga shkaktarėt kryesorė tė dėmtimit tė syve tek fėmijėt e moshave 6 deri nė 14 vjeē ėshtė qėndrimi pėr njė kohė tė gjatė para kompjuterit apo televizorit me videolojėrat, tė cilat rrezikojnė t i kthejnė fėmijėt nė miopė. Si pasojė e pluhurit, nė sy shfaqen njė sėrė infeksionesh, qė bėhen shkak pėr humbjen e shikimit.
Rrezet ultravioletė, mė tė dėmshme
Rrezet ultraviolet mund tė shkaktojnė dėmtime tė syrit, qė shfaqen me shenjat karakteristike, si kruarje dhe skuqje tė syrit, lotim, por nė disa raste edhe tharje tė tij, ngacmim nga drita, si ndjenja e pranisė sė trupave tė huaj nė tė etj.
1 nė pesė ėshtė raporti i fėmijėve, qė mund tė kthehen nė miopė pas 5 vjetėsh, nė rast se nuk pėrdorin syze dielli nė stinėn e pranverės dhe tė verės.
20 pėr qind e fėmijėve, qė janė nė moshė shkollore, kanė vėshtirėsi nė tė lexuar, specialistėt tregojnė se pjesa mė e madhe e tyre kanė treguar pakujdesi gjatė diellit.
1 nė tre fėmijė e dėmtojnė shikimin e tyre nga qėndrimi para kompjuterit dhe televizorit me orare tė zgjatura.
2 janė sėmundjet mė tė shpeshta nga dielli, kataraktet dhe degjenerimi makular. Ato prekin tė gjitha grupmoshat dhe janė problematike nė rast se kurohen nga mjeku specialist.
11.00 deri 18.00 janė orėt nė tė cilat duhet tė shmanget rrezet e diellit, nga tė gjithė njerėzit, pasi nė kėtė orar ato janė edhe tė dėmshme.
Kėshillat
1-Rrezet e diellit u shkaktojnė syve lotim tė vazhdueshėm, kruarje dhe skuqej
2-Kėshillohet qė pėrpara se tė blini syze tė kėshilloheni me mjekun okulist
3-Syzet e diellit duhet tė kenė faktor tė lartė mbrojtės dhe inicialet CE, qė vėrtetojnė se janė tė kontrolluara nga Shoqata e Okulistėve.
4-Rrezatimi nga rrezet ultravjollcė A ėshtė mė i rrezikshėm pėr lėkurėn dhe sytė, sepse rrezet janė mė tė shkurtra dhe kanė aftėsinė tė depėrtojnė mė thellė nė sy, duke dėmtuar retinėn e tij. Sėmundjet mė tė zakonshme, qė shkaktohen nga rrezet e
5-Sėmundjet mė tė zakonshme, qė shkaktohen nga rrezet e diellit, janė kataraktet dhe degjenerimi makular, tė cilat ashtu si sėmundjet e lėkurės, tė shkaktuara nga ekspozimi nė dritėn e diellit, zhvillohen gradualisht nė njė periudhė disavjeēare.