Shteti
Pikėt
Titulli Preferuar
nga Nė botė sa vjen e rritet numri i tė rinjve me sėmundje tė zemrės, pėrderisa gati 55 % e popullatės vdes si pasojė e sėmundjeve kardiovaskulare. Ekzistojnė hapa qė secili prej nesh mund ti ndėrmarrė pėr pėrmirėsimin e shėndetit tė zemrės dhe nė kėtė mėnyrė tė parandalojė vdekjen dhe invaliditetin e parakohshėm qė vjen si pasojė e sėmundjeve kardiovaskulare.
- Lini cigaren: Tymi i duhanit pėrmban shumė materie tė dėmshme (mė shumė se 4.000) qė mund tė dėmtojnė zemrėn dhe enėt e gjakut. Kur tė ndaloni duhanin, rreziku se do tė prekeni nga sėmundjet e zemrės vetėm pas njė viti do tė zvogėlohen dukshėm. Edhe duhanxhinjtė qė kanė konsumuar cigaren pėr njė kohė tė gjatė, nėse e ndėrprenė do ta lehtėsojnė punėn e zemrės dhe gjithė organizmit nė pėrgjithėsi.
- Bėhuni aktivė: Aktiviteti i rregullt fizik mund tė zvogėlojė rrezikun nga sulmi nė zemėr, ndihmon qė tė rregulloni peshėn dhe rregullon shtypjen e gjakut, kolesterolin e lartė dhe diabetin. Ajo qė ėshtė mė e rėndėsishme, aktiviteti fizik zvogėlon stresin, i cili ėshtė njė faktor kyē nė zhvillimin e sėmundjeve tė zemrės. Aktiviteti fizik nuk nėnkupton vetėm ushtrimet, por edhe marrjen me punėt e shtėpisė, ngjitja shkallėve
- Kujdes me ushqimin: Ushqimi, i cili porositet i gatshėm, nėnkupton ushqim me sasi tė lartė tė kripės, yndyrave dhe kolesterolit. Ushqimet duhet tė jenė tė pasura me pemė, perime, drithėra, qė mbrojnė zemrėn. Peshku i detit qė ėshtė i pasur me acidet omega-3, pastaj salmoni, tuna, zvogėlojnė rrezikun pėr sulm nė zemėr. Nuk duhet konsumuar mishin e kafshėve, qumėshtin dhe djathin, pėrderisa ushqimi i shėndoshė nėnkupton konsumimin e pemėve dhe perimeve.
- Mposhtni stresin: Stresi ndikon negativisht nė punėn e zemrės. Duke shpejtuar pulsin, ndėrsa nė anėn tjetėr kolesteroli dhe shtypja e gjakut rriten. Kėshtu qė, merruni me stresin - mos shpenzoni forcėn nė imtėsia, mendoni pozitivisht.
- Flini mjaftueshėm: Mėnyra e ekuilibruar e jetės ndikon dobishėm nė punėn e zemrės. Ekspertėt kanė vėrtetuar se njerėzit qė flenė vetėm pesė orė nė ditė, pėr 30 % janė mė shumė tė rrezikuar nga sulmi nė zemėr nė krahasim me ata qė flenė tetė orė.
- Bėni vizita tė rregullta mjekėsore: Nėse nuk kontrolloni veten, nuk mund ta dini sa e keni shtypjen e gjakut apo kolesterolin. /zeri/
